केटा – हे कुन्जमा गुञ्जियो
केटि – स्वर कोइलीको
केटा – हे बासना छरियो
केटि – बेली चमेलीको
केटा – हराभरा यो बाटिकामा हो, तार मन बिनाको आफै लौ झंकियो
दूर दूर यो आबाज हो, पवनको गतिमा अकासिने भो
केटि – हर्षको आँशु मेघ झैँ नै भो
केटा – हे निद्रा हरायो हो
केटि – मेरो परेलीको
केटि – हे क्षितिजमा हो सुर डुबेको गोधुलीमा हो पंक्षी लुक्न गो
पूर्ण चन्द्रको मुस्कान भो बसुधामा हो ज्योति पोखियो
केटा – मायाको बन्धन नचुडिने भो
केटि – हे ताराले सिंगार्यो
केटा – माथि उजेलिको
माधवप्रसाद घिमिरे द्वारा रचना गरिएका लेखहरु
यसै राम्रो हिमचुली-सुनपानीमा चोपली
बिहानीमा उचाली
त्यसैमाथि झन् राम्रो-कसैमाथि माया बसाली।
कति राम्रो हिमचुली घामको रेखी हाली
कहाँ होलिन् हिउँगोरी भरखर माया थाली
घाम झुल्कन बाँकी छँदै घामको रेखी पर्योै
थाहै नपाइ आज मलाई कल्ले माया गर्योर।
घाम झुल्क्यो पहाडमाथि सुनको कलश राखी
आफैँलाई अर्पेपछि अर्पन के बाँकी
लेकदेखि घामको रेखी बेँसीतिर झर्योम
आफैँलाई गर्ने माया कि मैतिर सर्यो ।
आज बिहान जागा हुँदा-भित्री आँखा खुल्यो
भित्री आँखा खुल्दा देखेँ-माया रै' छ ठूलो
सुन्पानीमा चोपलेझैँ सिङ्गै हिमाल चुली
हिमाल चुली ठूलो हो कि, मेरी माया ठूली।
नेपाली हामी रहौंला कहाँ नेपालै नरहे
उँचाइ हाम्रो चुलिन्छ कहाँ हिमालै नरहे
तराई हाम्रो सुनको टुक्रा, हिमाल हीराको
माटो र पानी पहिलो धन धर्तीका छोराको
ए कहाँबाट हेरौंला संसार सन्झ्यालै नरहे
नेपाली हामी रहौंला कहाँ नेपालै नरहे
दशै र तिहार रमाइला हाम्रा चुड्का र ख्यालीले
हिर्दय हाम्रो जुर्मुराउँछ जीतको झ्यालीले
बैंसको तालमा नाचौंला कहाँ मादलै नरहे
नेपाली हामी रहौंला कहाँ नेपालै नरहे
आकाश छुने टाकुरा हाम्रो भेटेर भेटिन्न
पौरखी हाम्रा पुर्खाको पाइला मेटेर मेटिन्न
बिम्झौला कहाँ, पूर्वको पैलो उज्यालै नरहे
नेपाली हामी रहौंला कहाँ नेपालै नरहे
त्यसरी होओस् मरण
जसरी सुत्छन् तारमा गीतका चारु चरण
हिमालचुली देशमा, दिनको शान्त भेषमा
जसरी गर्छन् विश्राम, सूर्यका स्वर्ण किरण
त्यसरी होओस् मरण ।।
सुन्दर सृष्टि निहारी, सुखैले चिम्लूँ नयन
विहानीपख रातको, कुसुम पारिजातको
जसरी जान्छ झरेर, भुइँमा विनापवन
त्यसरी होओस् मरण ।।
मुटुमा चोट नपरी, टुटेर जाओस् बन्धन
बादलको सेतो ह्रासमा, दुइटा मूर्ति पासमा
जसरी शिर नुहाई, आफैंमा हुन्छन् अर्पण
त्यसरी होओस् मरण ।।
अमरापुरी सभामा आफैंलाई गरूँ वरण
त्यसरी होओस् मरण ।।
कस्तो हुन्थ्यो यो जुनीमा यति धोको पुगे
मेरो दिल दुख्छ हजुर, भाइको दिल दुखे
तोपचरीको गुँडै राम्रो पूर्वतिर दैलो
भाइको भने घरै छैन कहाँ खेलूँ भैलो
कस्तो हुन्थ्यो- एक घर सबैलाई पुगे
मेरो दिल दुख्छ हजुर, भाइको दिल दुखे
पल्लो घरको धुरीबाट धुवाँ आ’को छैन
मैले खाई के सार भयो, भाइले खा’को छैन
कस्तो हुन्थ्यो- एक गाँस सबैलाई पुगे
मेरो दिल दुख्छ हजुर, भाइको दिल दुखे
फूल राम्रो गुराँस हो कि फूल राम्रो कपास
भाइको शिरमा टोपी छैन, कहाँ लाउने गुराँस
कस्तो हुन्थ्यो एक धरो सबैलाई पुगे
मेरो दिल दुख्छ हजुर, भाइको दिल दुखे
पानी सिमसिम बर्सिएर सकियो आषाढको रातमा
निस्के झिम्झिम ज्योतिमा जुनकिरी ओस्याइला फाँटमा
फारी बादल शैलको शिखरमा तारा उदाइन् अब
आई विष्णुमती–पवित्र तटमा मेरी निदाइन् अब
कस्तो शान्ति छ – रातको त पहरा रातै घुसेको सरि
रोकि श्वास मसानमा छ शिवको छाया बसेको सरि
गङ्गा खालि सुसाउँछिन् बगरमा नाना बिलौना गरी
टाढा रोइरहेछ एक बटुवा साथी छुटेको सरि
मान्छे हो, अहिल्यै अमङ्गल अहो ! भन्छौ मलाई किन
यै कालो निशिमा छिपाइ मुख यो देओ मलाई रुन
हे नारायण के भयो ! जुन कुरा भन्थेँ नहोस्, त्यै भयो
छैनौ हे सँगिनी ! तिमी कि अहिले संसार नै छैन यो !
बेहानीपख जो उठेर बटुवा चल्छन्, तिमी चल्दिनौ
यत्रो खल्बलपूर्ण भूमितलमा खाली तिमी बोल्दिनौ
धारामा जल जो भरेर युवती हाँस्छन् तिमी हाँस्तिनौ
तिम्रै मात्र भयो र के ? सब जना बाँच्छन् तिमी बाँच्दिनौ
नेपाली जन हूँ, म खालि दुखले फ्याँकेर आएँ यहाँ
छन् आमा शिरमा लिई हिमचुली रोईरहेकी वहाँ
त्यो खोला, वन, खेत, त्यो चहुर, त्यो पाहाड कस्तो भयो
स्वप्ना देख्छ उही, छ वर्षअघिको नेपाल कस्तो भयो
अग्लो उत्तरमा खुली हिमचुली बग्छिन् नदी दक्खिन
डुल्छन् घाम-सियाल नित्य, हरिया छन् खेत, पाखा, वन
मेलापात गरेर दाजु-बहिनी बस्छन् बिसौनामहाँ
मेरो देश रमाइलो र हँसिलो ए आज होला कहाँ
कोल्टो देश छ एक, शान्ति-सुखको पोल्टो फुकेको सरि
छोई उच्च हिमाललाइ भुइँमा स्वगै झुकेको सरि
छन् पाखा-वन पार्वती र शिवको छाया परेका त्यहाँ
छन् मान्छे बलिया परिश्रम गरी, सोझा र राम्रा त्यहाँ
राम्रो लाग्छ मलाइ ता हिमचुली आकाश नीलो छुने
नेपाली अनुहार घाम-जलमा पाकेर रातो हुने
गाएको वन-छाहरीमनि बसी मीठो छ वोली हकि !
गालामा पसिना, पियार दिलमा पाहाडिया जिन्दगी
झुक हे सन्ध्या ! अलसी काला परेला ढालेर
उज्ज्वल शुक्र ताराको फूल केशमा हालेर
रङ्ग र रुप मेटिद्यौ सारा वन र पाखामा
दौड र धूप रोकिद्यौ सारा भोलिको भाकामा
दुःखको भारी विसाइ देऊ सुस्केरा हालेर
झुक हे सन्ध्या ! अलसी काला परेला ढालेर
निकालिदर् नौलाख तारा आकाश-माझमा
लिएर आऊ प्रवासीलाई आजको साँजमा
म तिमीलाई स्वागत गर्छु जुन्किरी बालेर
झुक हे सन्ध्या ! अलसी काला परेला ढालेर
अतल शान्त शीतल तिम्रो छायाको संसार
विहान बेल्का पर्वतमाथि सुनौला जुवार
सगरमाथा महान हेर
त्यहाँ नौलो बिहान हेर
सधैँ सधैँ स्वाधीन बन्ने
नेपालीको अडान हेर
धर्ती जहाँ मुस्कुराउँछिन् उघारेर अधर
जहाँ खुल्छ उत्तरमा हिउँचुलीको लहर
धरतीको सिरान हेर
त्यहाँ मीठो मुस्कान हेर
सधैँ सधैँ स्वाधीन बन्ने नेपालीको अडान हेर
ढालुँ भन्छ आँधीबेरी, छोपुँ भन्छ बादल
किन्तु हिमाल उस्तै अटल, किन्तु उस्तै उज्ज्वल
नटुक्रिने चट्टान हेर
त्यहाँ आत्मसम्मान हेर
सधैँ सधैँ स्वाधीन बन्ने नेपालीको अडान हेर
लोक्को गरुँ हित भनी प्यूँछौँ विषै पनि
काली कोसी भुल्भुलाउँछन् परेलीको मनि
चहल पहल ठूलो, आज नौलो जमाना
जल गल नभ जेल्छन् रेल जाहाज नाना
मनुज मनुजलाई खाली छल्ने लखेट्ने
अझ पनि अखडा क्यै ? विश्वका बन्धु भेट्ने
बन शहरहरुका वास बस्ती हजार
नरम गरम नाना भावनाका प्रचार
सफल रंग र रेखा आज छन् एक चित्र
प्रकट भुवनदेवी मुस्कुराइन विचित्र
अघी अघि बढी आयौं खोज संघर्षद्वारा
नव युग अब लाग्यो, भेटियौं बन्धु सारा
अपरिचित छँदाका बिर्सियुन् वैरभाव
सब सहज बसाऔं विश्वमा बन्धुभाव
कति दिन धन-आन्द्रा थुत्छ बेपार-ब्वाँसो
कति दिन बम गोला नाशको हाँस्छ हासो
कति दिन अब छल्ला ज्ञान, हुस्सू बनाई
