पर्ख हे साथी ! म पनि आएँ सङ्सङै जाउँला
पोल्टाको खाजा छायाँमा बसी बाँडेर खाउँला ।
थाङकोटबाट चढौंला चन्दागिरिको उकाली
हिमालचली चियाउलिन् नीला परदा उचाली
द्यौरालीमाथि सुसेली-भाका मिलाई गाउँला
पर्ख हे साथी ! म पनि आएँ सङ्सङै जाउँला
दशोटा बाटा मिसियून् आज एउटै बाटोमा
दिलका फूल गाँसियून् सारा एउटै मतोमा
एउटै तारा ताकेर हामी नौ लाख जाउँला
पर्ख हे साथी ! म पनि आएँ सङ्सङै जाउँला
विदेशी को हो, बिरानु को हो, एउटै धर्तीमा
गरीब को हो, अछूत को हो, एउटै मूर्तिमा
हे बन्धु मेरा, अंगालो हाली हाँसेर जाउँला
पर्ख हे साथी ! म पनि आएँ सङ्सङै जाउँला
अर्कालाई छली अगाडि जानु उन्नति होइन
माधवप्रसाद घिमिरे द्वारा रचना गरिएका लेखहरु - पृष्ठ ३
धर्ती यो हरियो थियो, सगरका तारा उज्याला थिए
मेरै प्रीति सुहाइ कान्तिपुरका सन्झ्याल अग्ला थिए
छाया आज पऱ्यो, छिप्यो छवि कहाँ, के देख्नु मैले पऱ्यो
आँसूमा अब चिप्लियो कलम यो, के लेख्नु मैले पऱ्यो !
मेरीलाई म देख्छु झल्झल, त्यही टाँसिन्न यो पत्रमा
मेरीको मनको किनार रँगिलो, गाँसिन्न यो पत्रमा
यो बायाँ मुटु चस्कँदो छ कसरी, जान्दैन कोही पनि
छाया एक मभित्र रुन्छ कसरी, सुन्दैन कोही पनि
मेरा अक्षर लेखिदे वनचरी ! वैशाखको पातमा
बोल् हे गोलसिमल् ! चुँडेर दिल यो एकान्तको रातमा
लैजा बादल ! दूर देश, दिलको आँसू, कहाँ छन् उनी
आउन्नन् हकि, काव्य सुन्न उनकै फर्केर कैल्यै पनि
मेरो साथ बसेर हाँसिरहने रानी ! खरानी बन्यौ
आमा शान्ति र कान्तिकी, सकलकी साजा कहानी बन्यौ
आफैं ईश्वरले रचेर कसरी त्यो चित्र च्यातीदियो
के थालूँ अब लेख्न जीवन जहाँदेखिन् इतिश्री भयो
ह्वौँ गोर्खाली प्रखर खुकुरी-बीर हामी छँदैछौं
तड्की फड्की रिपुदल दली जंगमा गर्जदैछौं
नेपाली ह्वौँ अब कलमको वीर बन्ने छ पालो
बोलोस् हाम्रो हृदय सुरिलो एक मानो निगालो।
'सालैज्यू'-को मधुर सुरमा झ्याउरे गीत गाऔँ
टाढा छायातलतिर बसी खेत खोला जगाऔं
नेपालीका सुख-दुख सबै सम्झनामा सँगालौं
खोली बाहाँ विपुल दलले विश्व सारा अँगालौं ।
जो छन् अल्छी सकल तिनमा जोश मै बालिदिन्छ
जो छन् हुस्सू सकल तिनमा होश मै हालिदिन्छु
जो छन् लाटा सकल तिनको ओठ मै खोलिदिन्छु
नेपालीको सकल दिलको माँग मै बोलिदिन्छु ।
नेपालीको दिल-दिल नयाँ ज्योति सल्काइदिन्छु
नौलो आशा, नवरस, नयाँ चाख पल्काइदिन्छु
पेली थोत्रा नियम युगको चक्र पल्टाइदिन्छु
हाम्रो झण्डा अनि हिमचुलीमाथि झल्काइदिन्छु।
हृदयमा मधु हजुर, अधरमा हाँसी
विश्वकवि ! बोलिरैछौ -आमी भालोवासी
आमी भालोवासी
आज स्वर्णप्रभातमा रविलाई देखेँ
रविबिम्बभित्र त्यही छविलाई देखेँ
तिमी आफ्ना सिर्जनामा सधैँ अविनाशी
विश्वकवि! बोलिरैछौ -आमी भालोवासी
आमी भालोवासी
सागरका लहरमा बहिरैछौ तिमी
विश्वप्रेमको वीणा बजाइ गाइरैछौ तिमी
सौन्दर्यका तरङ्गमा सत्यजस्तै भासी
विश्वकवि ! बोलिरैछौ -आमी भालोवासी
आमी भालोवासी
प्रास्रास्रवीत् कविः सिन्धोः ऊर्मौ अधिश्रितः।
कारुँ बिभ्रत् पुरुस्पृहम्।
ऋग्वेद
तैरिरहेछ कवि सिन्धुका लहरहरूमा चढेर
विश्वमनोहारी वीणा बजाउँदै।
आऊ हे वर्षा ! कोसेली. पोल्टो बादल फोएर
हरिया वन चहुर खेत छायाले छोएर ।
प्रारम्भ गर नीलम धारा वनको कुनामा
घाम र पानी लुटाइदेऊ घरको छानामा
डुबाईदेऊ हृदय सारा रिमझिम गानामा
आऊ है वर्षा ! कोसेली-पोल्टो बादल फोएर
हरिया वन चहुर खेत छायाले छोएर ।
रन र वन घरेर घन-घटामा कड्किए
चपाई ढुङ्गा पहाडी गङ्गाहरूमा गड्किए
पुराना सृष्टि पहिरा हाली वनमा चड्किए
आऊ हे वर्षा ! कोसेली-पोल्टो बादल फोएर
हरिया वन चहुर खेत छायाले छोएर ।
सुनेर तिम्रो जीवनदायी मधुर गर्जन
पृथिवी ब्यूँझून् पलाई आओस् नवीन सिर्जन
नदी र नाला बोकेर हिँड्न चञ्चल जीवन
आऊ हे वर्षा ! कोसेली-पोल्टो बादल फोएर
आकाश-मार्ग सकिन्न कहिल्यै लाग्दछ कहाली,
म हिंड्न पाऊँ बिसाइ माद उकाली-ओराली ।
टल्टल आँखा चञ्चल बनून्, परेला झिम्झिम,
नानीले पाऊन् दिनका लाया छविका रिम्झिम ।
के रमाइलो वसन्तमाथि वसन्त बहार !
म हेर्न पाऊँ हिउँद, वर्षा, गुल्जार, उजाड।
ज्योतिका प्वाँख समेटी पसूँ अंधेरी रातमा,
कुर्कुरे नींद खोलेर ब्यूँझूँ मिमिरे प्रातमा ।
यो मनचिन्ते अमृतपान लाग्दछ अमन,
म पाऊँ मीठो प्यासमा पानी, भोकमा भोजन ।
गर्दिनँ भुली मदमा झुली सुखको बिहार,
म गरूँ चीसा परेला पुछी दुःखीको सुसार।
देवता देख्छन् मलाई खालि रूपसी नर्तकी,
मानिस देख्छ दिलकी देवी लच्छिन घरकी।
मलाई पुग्यो द्यौताको काखको अनन्त मिलन,
म परदेशी प्यारालाइ पाऊँ घरमा सम्झन ।
चाहिन्न बाँझी बनाउने नित्य यौवन मलाई.
म बुढी बन्छु सन्तानलाई हृदय चुसाई।
कसको पनि गर्दिनँ अब तपस्या-बिगार,
लीला माइतका भुलेर घरका धन्दा तिमीले गर्यौ
आमाको ममता भुलेर कमरी माया मलाई गर्यौ
छातीबाट झिकेर प्राणमारिका छोरी मलाई दियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
“ख्वै छोरीहरु छन कता, म त गएँ, सबै माइती छन् कहाँ
प्यारा, यत्ति रहेछ भेट, टुहरी हेरेर बस्नु यहाँ ।"
धोको यति कहेर के हृदयले उल्टी रहेकी थियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
मैले सोधिनँ-अन्त्यकाल कुनमा धोको अडेको थियो
मैले रोइनँ- प्राण जान कतिको बाधा परेको थियो
हेरें टुल्टुल खालि दीन मुखमा हेरी रहेकी थियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
आँसू झर्न सकेन खालि रसिला आँखा लिएकी थियौ
बाक्के फुट्न सकेन वालि दिलको भाषा भनेकी थियौ
मेरो ध्यान गरी मभित्र कमरी आत्मा मिलाई दियौ
हेरी आखिर घाटबाट रसिला आँखा ममा चिम्लियौ।
लाग्दछ मलाई रमाइलो मेरै पाखा पखेरो
हिमालचुली मन्तिर पानी भर्ने पँधेरो
लेकै हेर्यौ लाली गुराँस बेंसी हेर्यो प्याउली
पिरती बास्ने परेवा बिरह बोल्ने न्याउली
हिमाल छुन्छ बेलुकी सप्तर्षिको ताँतीले
जुनेली रात बिताउँछु गाउँदा गाउँदै साथीले
सम्झन्छु म हिउँचुली आँसुको ढिका खसाली
यो बिरानो मुलुकमा बस्दैन माया बसाली
वनमा घाम नलागे जगत सारा अँधेरो
नौडाँडाको पारीमा प्रीतिको देश छ मेरो
मेरो कान्ले लेकैलाई पाकेर जाने बादल
हातले मैले नछोए पनि छ कति कोमल
डर लाग्छ मलाई यही बादलु छायाँले
पार्दछ जहाँ इन्द्रेणी पाइला भिज्ने मायाले
गाउँछ गीत नेपाली ज्योतिको पंख उचाली
जय जय जय नेपाल सुन्दर शान्त नेपाल
गण्डकी कोशी कर्णाली मेची र महाकाली
लेक र बेंसी ब्युँझाउँछन् लहर लाख उचाली
हिमालचुली बोलाउँछ पहिलो झुल्का निकाली
सगरमाथा शिखरमा पुग्दछ पहिले नेपाली
सीताले सारा भिजाइन दक्षिण लंका भारत
भृकुटी तारा उदाइन उत्तर चीन तिब्बत
बुद्धले यहीं पाएथे ज्ञानको पहिलो मुहान
शिबले यहीं ल्याएथे सृष्टिको पहिलो बिहान
पश्चिम किल्ला काँगडा पूर्वमा टिष्टा पुगेथ्यौं
कुन शक्तिको सामुमा कहिले हामी झुकेथ्यौं
हामीले हिमाल उठायौं एशियाको माझमा
सभ्यता बास बसेथ्यो आएर यहीं साँझमा
यही नेपाली माटोमा दिलको फूल रोपेर
यही पहाडी शिलामा पृतको गीत खोपेर
बाँचौला हामी नेपालमा चन्द्र र सूर्य ध्वाजा लिई
नाँचौंला हामी हिमालमा ज्योतिको पंख उचाली
आजै र राती के देखेँ सपना मै मरी गएको
बतास बिना हांगाको फूल भुइँ झरी गएको
मर्स्याङ्ग्दी नदी नरमाईलो सुसाई रहेको
कहाँ हो कहाँ बादल भित्र म रोई रहेको
वारि र पारि घाम र छायाँ माझैमा पियार
संसारमा जन्म, दिएर ईश्वर बैँशमा नमार
आजै र राती के देखेँ सपना मै मरि गएको
बतास बिना हांगाको फूल भुइँ झरि गएको
