रुख काटिन्छ धरानमा
बन्छ हतियार आरनमा
घरलाई सुन्दर बनाउन
फुल रोपिन्छ आगनमा ।
दुध ल्याउछन ग्वालाले
दही जमाउछन ठेकिमा
मन दिई पढ्ने छात्रछात्रा
पडाउने गुरुबा गुरुमा ।
चरा बस्छन गुंड बनाइ
मह काड्छन मौरी डुंड्मा
रुख काटिन्छ धरानमा
बन्छ हतियार आरनमा
घरलाई सुन्दर बनाउन
फुल रोपिन्छ आगनमा ।
दुध ल्याउछन ग्वालाले
दही जमाउछन ठेकिमा
मन दिई पढ्ने छात्रछात्रा
पडाउने गुरुबा गुरुमा ।
चरा बस्छन गुंड बनाइ
मह काड्छन मौरी डुंड्मा
गिटी कुटे झै कुट्नेहरु कुटिरहेछन दार्जिलिङलाई
बर्मा लुटे झै लुट्नेहरु लुटिरहेछन दार्जिलिङलाई ।
हाँस भने हाँस्दै नाच भने नाचिरहेछन सोझासाझा
कोदो चुटे झै चुट्नेहरु चुटिरहेछन दार्जिलिङलाई ।
पिल्सिएर जनता यहाँका अस्त ब्यस्त भइरहेछन
माछा भुटे झै भुट्नेहरु भुटिरहेछन् दार्जिलिङलाई ।
गिटी कुटे झै कुट्नेहरु कुटिरहेछन दार्जिलिङलाई
बर्मा लुटे झै लुट्नेहरु लुटिरहेछन दार्जिलिङलाई ।।
बिन्ती गर्छु एउटा कुरा मेरो बात खान्छौ भने
तिम्रो भलो चिताउने असल चेली मान्छौ भने
तिम्रै कारण आमाबाबु रोएर बस्छन कठैबरा !
मान आग्रह आशु नभै हाँसोलाई छान्छौ भने
सुध्रिहेर एकपटकलाई दुनियाँको सामु तिमी
साथीसङी आफन्तलाई आफुतिर तान्छौ भने
आएका थियौ खाली तिमी जानेछौ खाली नै
परिचय चाँही पाउनेछौ यदी केही लान्छौ भने
कोइलिको कुहु सुन्दा बनै पनि रमाइलो
तिमीलाई भेट्न पाए मनै पनि रमाइलो
चाहिदैन नरम डस्ना एक निन्द्रा निदाउन
तिम्रो काख र खुल्ला गगनै पनि रमाइलो
पर्खाउछौ मध्य घाममा आउँदैछु म भनी
पोलिदिने तब त्यो किरनै पनि रमाइलो
तिम्रै हुँ म भनी जब विश्वास दिलाउछौ
लजाउदै ढाक्न पर्ने योवनै पनि रमाइलो
बिरहको गीत लेख्ने माध्यम बनोस गजल यो
हितैशिको हित लेख्ने माध्यम बनोस गजल यो
मेहनत र परिश्रमले देश गर्वित तुल्याउने ति
खेलडिको जित लेख्ने माध्यम बनोस गजल यो
दुश्मनी र वैरभाव त्यागी मैत्रिभाव बडाइदिने
दुइदेशको मित लेख्ने माध्यम बनोस गजल यो
धनी गरीब विवेध हटाइ मायाको जग बसाउने
मायालुको प्रित लेख्ने माध्यम बनोस गजल यो
कहिलेकाही तिमी मलाई फुल हौ झै लाग्छ
बिझाइदिने कहिले फेरी शुल हौ झै लाग्छ
बिर्सिएर आँफु भित्र नै हराएको देख्छु जब
एकान्तमा पनि तिमी हुल हौ झै लाग्छ
मनमुटु थामेर नि जीवन पार लाउनै पर्दा
डराइ डराइ नि तर्नपर्ने पुल हौ झै लाग्छ
कहिले हास्दै कहिले रुदै छक्क पार्छौ मलाई
झुठो साचो चिन्न नसक्ने भुल हौ झै लाग्छ
उन्नाइस बर्षपछि बिदेशिएको महेश आफ्नो गाउ फर्कन्छ। साथी-भाइसँग भेट्ने क्रममा उ रमेशको घरमा पुग्छ। अतितका पाना पल्टाउदै दुवै खुबै मज्जाले गफ्फिन थाल्छन। यतिकैमा बाहिरबाट रमेशको छोरा आइपुग्छ। साथीलाई आफ्नो छोरा चिनाउदै रमेश भन्छ "यस बर्ष बि एस सि सिद्ध्यायो अब एम एस सि गर्छ हरे।" तर ... महेश भने छोरालाई हेरेर केही छक्क पर्दै रमेशलाई प्रश्न गर्छ -"हन आमा बाउ त दुवै अग्ला छौ छोरा चाँही किन पुड्को"? रमेशले हाँस्दै हाँस्दै उत्तर दिन्छ "साथी तीन बर्षको उमेरदेखि पडाइको उचाइ बडाउनलाई दिनहु बोक्ने किताबको ठेलिसँग यसको शारीरिक उचाइ बन्धकी राखीदिएको छ नि त।" दुवै हास्छन गललल.....
जुवा खेल्ने जुवाडेहरुलाई गट्टी हुन्छ प्यारो
माती हिंड्ने जड्याहालाई भट्टी हुन्छ प्यारो
आफुले पालेको कुकुर आँफैलाई टोक्छ भने
सम्झनु त्यस कुकुरलाइ झट्टी हुन्छ प्यारो
जुन भुमिले पुर्ख्यौली रगत सिँचेको हुन्छ
त्यस भूमिका सन्तानलाई मट्टी हुन्छ प्यारो
जुवा खेल्ने जुवाडेहरुलाई गट्टी हुन्छ प्यारो
माती हिंड्ने जड्याहालाई भट्टी हुन्छ प्यारो
हिज आज भेट्घाट किन जुर्दै जुर्दैन
संकेत दिन बाँया आँखा फुर्दै फुर्दैन
माया मार्यौ कि
माया मार्यौ कि
गुँड बनाइ अन्तैतिर बास सारयौ कि।
साथीसङी झस्काउँछन मलाई जिस्काउँदै
कति कुरौं बाटो अब आँखा रसाउँदै
आशा मारौ कि
आशा मारौ कि
गोड्मेल विश्वासलाई अझ गरौ कि ।
भदौको दर्कने झरी पुषमा त दर्कन्न
आउ है माया चाडै भेट्न कालले पर्खन्न
चाह्या बेला साईनो लगाइ जात जोडी दिन्छ
फुलमात्र कहाँ हो र झारपात गोडी दिन्छ ।
लिन पर्ने जे छ सबै लिएर नै त छोड्छ
दिन पर्दा भने आफ्नो हात मोडी दिन्छ ।
खानलाई बाचा कसम खाएकै हुन्छ त्यहाँ
स्वार्थ पुरा गर्नलाई तर बात तोडी दिन्छ ।
यहाँ यस्तै हुन्छ हजुर यहाँ यस्तै हुन्छ
अँध्यारोमा आफ्नै छाँया साथ छोडि दिन्छ ।