क्षितिजपारी कुन दूरदेशमा थकित छौ तिमी
कसैको मनमा रोज अभिनन्दित छौ तिमी
सम्झनु र तिम्रा लागि ब्यग्र हुनु मेरो नियति भो
किन मेरो प्रेमिल मनसंग अनभिज्ञ छौ तिमी
कविताहरु - पृष्ठ १३
लेखकहरू
गल्ली-गल्ली र चोक-चोकमा ठडिएका छन,
बिभिन्ना मुद्राहरुमा-
पाषणयुगका अवशेषहरुसरि
आफ्ना नवपिडिका कल्पनाहरुमा
बाँध्य भई रतौली खेल्न,
कतै पङ्छीहरुका टेकसा भएर,
स्पेशल क्यालेण्डरका दिनहरुमा
अबिर र माला चढाईने
स्पेशल आकृति भएर,
आफ्नै रक्तबिजका
आयस्रोत भएर,
चुनावका बिशेष दिनहरुमा
आफ्नै माउसुलिका बलिका बोका भएर,
अनि कतै पार्टाईम मूत्रलय भएर ।
जीवितनै आफैदारा सहिद घोषितहरु
ब्यस्त छन संसद र सडकमा मुठ्ठी बजार्न,
भेडा जनता जुदाएर ताली पड्काउन ,
खोली लोचन शीघ्र हेर अगुवा बालेर बत्ती तिमी
जुट्ने उच्च विचारमा छ गहिरो धाँजा परेको जिमी
शंका, त्रास र आशमा रुमलिंदा छाँया अँध्यारा परे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे
छाँया स्वार्थ र लोभका, कलहका फालौँ न हामी मिली
छन् झिल्काहरु भित्रका अनलमा गर्दै अझै पिल्पिली
मौकामा नफुके जुटेर अहिले बल्दैन आगो भरे
हैसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे
पञ्जा थुत्न खुरुक्क बाघहरुका आऊ कसी कम्मर
चर्की वाद विवादमा अररिंदा ढल्छन् पला सुन्दर
बेलामा नबुझे विचार युगको रोपिन्छ काँढा भरे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे
पैसाले पदले अपार मदले सारै घमण्डी बनी
ढाँचा-फुर्ति गरेर हिँड्छ मनुवा यस्तो र उस्तो भनी
सारै सुन्दर मूल्यवान बहुतै मैले बनाएँ घर
भन्दै फुल्दछ जो बडो म हुँ भनी सोच्दै नसोची तर ।
केही काम लिएर हिँड्छ मनुवा छोडेर आफ्नो घर
पानी झम्झम बर्सिदिन्छ पथमा पुग्दा-नपुग्दै पर
बाटोमा घर छैन त्यो यदि भने बस्नेछ ओडारमा
त्यो एकैछिनको बसाइ उसको पर्ने छ दोधारमा ।
के हो मानिसका निमित्त भनिने ओडार वा आलय ?
कस्को बास भएर मानिसहरू बन्छन् नि तेजोमय ?
सोही तत्त्व बुझाउने मन भई केही कुरा गर्दछु
साँचो तर्क छ यो बुझुन् सबजना विश्वासमा पर्दछु ।
लाहाको दरबार होस् कि, अथवा निर्माण होस् बज्रले
दुङ्गाले अनि मृत्तिका र खरले निर्माण होस् काठले
त्यो ओडार समान हो बुझिगए राम्रो बनोस् तापनि
पानी छल्न बसे समान सबले छोडेर जान्छन् अनि ।
न मुस्कुराउँछन् यी ओठहरु, न सजिलै मर्छ जीवन
न त्याग्न सकिन्छ उनलाई, न सजिलै चल्छ जीवन
टुक्रिएका सिसा झै छन् जीवनका कुरूप तस्बिरहरू
न जोडिन्छन् ती फेरि, न रोकिन्छ बग्न यो जीवन ।
नयाँ दिन नयाँ उमंग लिएर आउला, यहि कल्पना गरेर
नयाँ संदेस लिएर आउला, यहि दिल भित्र भरेर
अघिल्लो दिन विदा गरिन्छ,
तर फेरि ! अकर्मन्यता र उट्पट्याङ्ग गतिविधिहरुको
उहि सिल्सिला दोहोरिएको दख्दा, मन निराशाले भरिन्छ।
सिल्सिला यस्तो कहिले सम्म रहने हो !
कर्तव्यहिनता र गन्तव्यहिनतालाई कहिले सम्म सहने हो !
उत्तर सहज छैन, तर पनि पाउन सके,
काम सहज छैन, तर पनि कारकहरुलाई दाउन सके,
सायद हामिले सोचेको अनि दुनियाले खोजेको,
हसेरै बिदा गर्छु भन्थे तिमीलाई
तर मुस्कान कतै डेरा सर्यो ||
रोक्छु भन्थे यी मनभित्र मडारिएका बादललाई
तर आशु बनी बर्सिदियो ||
हुन त थियो बिछोड मात्र दुइदिनको
तर जन्मौजन्मको जस्तो भान भयो ||
यो जुनेली रात तिम्रो साथ बिनाको
मलाई त केवल औसीँ आभास भयो ||
मिठा थिए ती गीतका धुनहरु
तर तिम्रो साथ बिना झर्कोलाग्दो रह्यो ||
चलिरहेका थिए यी दिन र रातका पलहरु
मलाई त केवल कछुवाको चालमा भागदोरह्यो ||
सुबाशयुक्त थिए ति फुलका सुगन्ध पनि
तिमी नहुँदा ति कतै बिलाएझैभयो ||
मान्छेहरुको हुलमा पनि
म भित्रको मन आजफेरी एक्लोभयो ||
मेरो मन,
सम्झनाले आकुल व्याकुल भएको मन
सधैँ सम्हालेर राख्न खोज्छु
यसै यसै बरालिन्छ
उडिदिन्छ हावासँगै!
मेरो मन,
कहिले यता लछारिन्छ कहिले उता लछारिन्छ
बर्षायामको सिमलि झैँ
बर्षा, शरद, शिशिर अनि वसन्त
ॠतुसँगै नायाँ पालुवा फेरिए
तर
मेरो मन कहिलै फेरिएन!
मेरो मन,
कयौँ पटक मृत्युलाई जितेर निस्कियो
कैयौँ पिडाको पहाड फोरेर रसायो
तर अफसोच
तिम्रो मनलाई जित्न सकेन
अनि तिम्रो मनभित्र बग्न सकेन!
अतित ,बर्तमान र भबिष्यलाई
शुन्य आकाशको टालोमा
रहरहरुले बेरेर
जिबनलाई तास बनाई
चाहनाहरुले पछार्छु
आसहरुले बजार्छु फाटेको जिबन टालटुल गर्न
सधै आस जाग्छ
'यो हात त मै जित्छु कि !'
जीबन निरन्तर चलिरहन्छ
आस निरन्तर बलिरहन्छ
जीबनको आस
तास बनेर पल्टिरहन्छ , बदलिरहन्छ
जग्गा हारिन्छ
घर हारिन्छ
तर आस हारिदैन
आफै हारिसक्दा पनि
सधै झिनो आसले ब्युताउँछ
आस एउटा मक्किएको त्यान्द्रोमा पनि अडिन्छ
डुब्न लागेको घाममा पनि हुन्छ
त्यहि आसले मन सम्हालिन्छ
र सधै बलिरहन्छ आस
'यो हात त मै जित्छु की !'
सबै काम छोडेर ढुंगा हान्ने काम भो,
बन्द गर्ने निहुमा टायर बाल्ने काम भो,
राजनीतिको नाममा जनता ठग्ने काम भो,
हुदा हुँदा संसारमा हाम्रो अत्तिनै नाम भो !
संविधानको नाममा ढुकुटी फोर्ने काम भो,
संघियताको नाममा देश तोड्ने काम भयो,
विकाशको नाममा नाक नाप्ने काम भयो,
समावेसीको नाममा हतियारको व्यापार भो !
तराई पहाडको एकतामा रंग पोत्ने काम भो
सुरक्ष्याको नाममा हतियारले काम भो,
धर्मको नाममा रगत बगाउने काम भो
सबै काम छोडेर रेलिंग भाच्ने काम भो !
पार्टी पार्टी भनेर सबै नेता हुने काम भो
देशको भन्दा अझ हाम्रो पार्टीको ठुलो नाम भो
संविधानको नाममा भत्ता चट्काउने काम भो
सबै काम छोडेर जनता ठग्ने काम भो !
