आत्तिनु पर्दैन कविज्यू
त्यो आगोको लप्का तपाईको वस्तीमा लागेको
विनाशकारी डढेलो होइन
सदियौं देखि बाटोमा थुपारिएका
मैनकाँडाका झयाङ्गहरुमा
भरखर झोंसिएको अगुल्टो हो
संक्रमित रगत जलिरहँदा अस्पतालको इन्सिनेरेटरमा
अथवा झुप्राहरुका वस्तीमा उमंग-उर्त्र्सगमा उर्लिएका
आत्तिसवाजीहरु सँग केको डर मानिरहेको हजूर
आगो सधैं विध्वंशक हुँदैन कविज्यू
निर्माण पनि हुन्छ निषेधित फलामका वस्तीहरुमा
ए ! कविज्यू ! ढुक्क भएर आउनुहोस
हामीसँग लामबद्ध हुन !
छोरी,
जंगलमा कहिलै हँदैन लोकतन्त्र
जंगलमा कहिलै हँदैन चुनाव
चुनावको नाटक मात्र पनि हँदैन
जंगली नेतृत्वलाई कहिलै चाहिदैन
जन अनुमोदनको पुष्पहार
वंशजको नाताले हरेक हिंश्रक डमरू
लडेर आफन्तकै बीचमा खुनीयूद्ध
सत्ताधारी बन्छ जंगलको
अनि निर्लज्ज कुरा गर्छ अबिछिन्न लोकतन्त्रको !
नीचोरेर त्रस्त चिसा पसीनाहरू
रातको रखवारी गर्दै
चिसो जून घुम्छ निरन्तर
पृथ्वीको केन्द्र समातेर नियमित बक्ररेखामा
पृथ्वी पनि घुम्छ सूर्यको केन्द्र समातेर
अनन्त अस्तित्वको लागि परिभाषित बक्ररेखामै
जलाएर करोडौं हेलियम कणहरू छातीमा
सूर्य पनि निरन्तर घुम्छ नियमित बक्ररेखामै
निश्चित केन्द्र विन्दु समात्दै विशाल जिम्मेवारी बोकेर
अस्तित्व-सूत्रहरूका लागि
आकास गंगा पनि घुम्छ निरन्तर
अस्तित्वकै लागि घुम्नुपर्छ सबैले
कुनै न कुनै केन्द्र विन्दूमा
सबैलाई चाहिन्छ एउटा 'ग्यालेक्टिक सेन्टर'
एकगासकै लागिमात्र त्यागेर स्वाभिमान
काठमाडौंसँग दयाको हात पसार्दैन इलाम
निसास्सीदो कन्यामको कुहिरोले
जबरजस्ती मुख छपक्क छोप्दा पनि कहिलै
अत्यासले काठमाडौंको उपनिवेश स्विकार गर्दैन इलाम
हरेक मिरमिरेमा आँखाभरी रातो घाम सजाउने बेला
आतंकको नयाँ समाचार सुन्न त्रस्त काठमाडौं मिच्दै हुन्छ
अश्रुग्यासले पोलेका आतंकित आँखाहरू !
जीवनमा अँध्यारा पक्षहरु हुन्छन्
उज्याला पक्षहरु हुन्छन्
रातमा उज्यालोको आवश्यकता पर्दछ
अँध्यारोमा उज्यालोको आवश्यकता पर्दछ
साहित्यले त्यो बत्ती बाल्न सक्नु पर्दछ
जसले अँध्यारो मेटाउनु पर्दछ
पहिले राजाको शासनकालमा साहित्य निष्पक्ष भनेर
अँध्यारो उज्यालो कुनैको पनि र्समर्थन गर्दैनथे
उज्यालो र्छर्नेहरुलाई साहित्यमा आउनु दिइनु हुन्न भन्ने मान्यता थियो
उज्यालोको र्समर्थन नगर्ने
अँध्यारोको वेदना बोल्न नदिने
अन्ततः अँध्यारोका पक्षपोषकनै हुन्
उज्यालोको र्समर्थनलाई उनीहरुले राजनीति भने
वास्तबमा उनीहरुले निकृष्ट राजनीति गर्दै आएका थिए
अहिले पनि हाम्रो समाजमा यस्ताकै बोलवाला छन्
उनीहरुसँग अहिले पनि तक्मा र पुरस्कार प्रसस्तै छन्
अहिले पनि हाम्रो समाजमा यस्ताका बोलवाला छन्
उनीहरु अझै नामूद साहित्यकार भइरहेका छन्
हामीले बेलैमा चिन्नु आवश्यक छ
उज्यालो र्छर्दै जानुछ
तिमि रहेनौ उस्तै किन ?
काटेर हिडेउ, कि सङ्हार आज
दैलोको पर्दा उघारेर, हेरिन मैले ब्योम,
शीतल सुगन्धताले आल्हादित मेरो मन
सुबासले फक्रि रहेछ, तिम्रो गन्तब्य तिर !
किन अन्धकारमय, म सोद्धिनतिमिलाइ
तिमिले रचेको सन्सारमा, म न अटेर !
भुमन्डलिय फन्को मा, रोकेर उज्यालो को अं श
तिमि बिद्धुतिय तरङमा, उडि रहेछौ, गौन्धुलि पारि
टाडा कता हो कता, क्षितिजमा
केबल म आकार देख्छु
दिशा शुन्य असन्ख्य चाहनाहरु
न अटायर तिम्रापोल्टामा, म त खसिरहेछु
निर्बिघ़्न बर्तमानमा !
तिम्रो सोच हो, आफ्नु भब्यता
स्रिङारियर् बिक्षुब्ध छौ
के भनुँ म, निरथक् बान्धेर बाचाहरु
हिंडेउ तिमि आफ्नै पथमा
बन्दैछ कि धुजा धुजा
आजभोलि देश मेरो
मासिन्छ कि डर लाग्छ
त्यों नेपाली भेष मेरो
बाँड्नै परे नेपालीको
मन बाँडे हुन्थ्यो
शीप रुपी पौरखको
धन बाँडे हुन्थ्यो
मलाई पनि नटुक्र्याई
देश देऊ अलिकति
हिमाल पहाड तराइको
भेष देऊ अलिकति
आमा!
मलाई एक मुट्ठी माटो देऊ
कतै जीवन दर्शनको उकालोमा
थकाई मार्नु पर्ला
म,चौतारी रोपी दिन्छु
अथवा
मलाई एक मुठी ऑटो देऊ
कतै देश निर्माणको बाटोमा
भोक मेटनु पर्दा
म दुईचार टुक्रा रोटी बेली दिन्छु
या
मलाई गोरेटो बाटो देऊ
ठेल मठेल गरी हिडीरहेका संततिलाई
काँडाहरु पन्छाएर यी हातहरुले
म मूल सड़क भेटी दिन्छु
आज भोलि काठको घर
धमिरा लाई जिम्मा ला छ
जून लाई माथ गर्छु भन्ने
जुन्किरीको रजाई भा छ
सबैलाई समानताको
पगरिले गुथ्ने संग
आज भोलि ठेला गाडा
ठेल्नेकोनी सत्तो गा छ
संसार बाटै फ्याकिएको
एउटा बूटी पलाको छ
भता भुंङग परेर देश
मूढे बल ले चलाको छ
बेलगाम घोडाहरु, अचेल
खेतका चौडा छातीहरुमा
आफ्नो नाल गाडेर
रमाई रहेका छन् ।
तबेलामा ,
अनुशाशनमा बसेका घोडाहरु
बस्न चाहाने घोडाहरुलाई
ती बेलगाम घोडाहरु
बेहिसाब तथानाम बक्दैछन् ।
र स्वतन्त्रताको नाममा
रास्त्रियताको नारामा
आफ्ना अभिस्टको रोपाइँ
बलात्कृत शैलीमा
सुन्दर खेतहरुमा , गर्दैछन् ।
