म हेरी रहे
पल-पल हेरी रहें
एकनासले हेरी रहें
र तिमी देखाई रह्यौ नाटक
सडक-सडकमा
सदन-सदनमा
सभा-समारोहमा
उत्तिकै तिम्रो चर्चा चली रह्यो
मिडिया पत्रपत्रिकामा
गरि रह्यौ चिल्ला भाषानहरु,
अन्तस्करणमा थुपारेर दुरालाप ।
मान्छेको व्यबहारले मात्र अपुग भएछ तिमीलाई
र त नरपशु भएछौ
अधमको मुकुट लाएछौ
सत्ता टिकाउन जानेका रहेछौ बाबुराम तिमीले
जनतालाई थाहाभैसक्यो तिमीलाई अब सत्ताबाट हटाउन धैरै गाह्रो हुन्छ
मधेसीलाई रिझाउन ४९ मन्त्रीका टाइटानीक मन्त्रीमण्डल बनायौ
अरुलाई रिझाउन कुनै मन्त्रीको नामसम्म मलाई थाहाछैन भन्यौ
भारतलाई रिझाउन बिप्पा सम्झौता गर्यौ
गरिबलाई रिझाउन मुस्ताङ्ग गाडी चढ्यौ
सबैमा १०० मा १०० नम्बर ल्याएको ठान्यौ
कुर्सीमा तप गर्ने प्रयास गर्यौ तिमीले
योकुर्सी भनेको गजबको रहेछ
टाँसिरहन मनलाग्ने
लेसिरहन मनलाग्ने
सत्ता चलाउने भन्दा भन्दै जेमा पनि जुवा खेलेको भन्यौ बाबुराम तिमीले
सायद बाबुराम तिमीले सत्तालाई तासको सत्ता सम्झयौ
हे बोर्ड टप बाबुराम
सत्ता ,अठ्ठा , छक्का पञ्जा सबै खेल्यौ तिमीले
गरिबलाई सपना बाँड्दै यहाँसम्म पुग्यौ तिमी
तर गरिबलाईनै वास्ता गर्न छोड्यौ
गरिब दुःखीका लागि के गरेका छौ जवाफ छ तिमीसँग ?
तिम्रो त पढ्ने र पढाउने काम थियो
कसरी तिमीलाई जुवा खेल्न मनलाग्यो ?
सायद धेरै पढेकोले पढाइदेखि वाक्क लाग्यो होला तिमीलाई
त्यो कलैया नगर नगिचैको बैरिया मेरो गाउँ
सडकका अगल र बगलमा सुस्नाको झाडी
खाल्डा र खुल्डी धुलो अनि हुरी
बिहानीपख सैरमा हिडेको त्यो क्षण
फर्कंदा मुखमा नीमको दतिवन
अनि त्यो चोक को चिया
राष्ट्रिय अन्तराष्ट्रिय गफमा मस्त
मुकुन्द काका र श्रीराम दाई
प्रयाग चाचा र जोगिन्दर भाई
अब विदेशमा किन मेरो आँखा
यस्तरी छल छालायी रहेछ
आज किन किन मलाई मेरो देश मेरो गाउँ
याद आई रहेछ
आँगनमा ईनार, अनि मन्दिर तथा तुलसीका ती बोटहरु
राम राम र कृष्ण कृष्ण लेखिएकाती भित्ताहरु
त्रिपुंड लगाई ध्यानमग्न मेरी बुढी हजुरामा
छोरो कहिले फर्कला भनि सडकतर्फ हेरी रहेकी मेरी आमा
बरन्डामा सोंचमा डुबिरहेको मेरो बुढो बाबु
ढोकामा दुधको बाल्टिन लिई उभिरहेको त्यो दरबारी राउत
अनि छिमेकी भाउजुको ठुलो हाँसोको स्वर
रिक्त छु ,नभएर तिमी
छु म किन? छैनौ तिमी
हर हारकि जित तिमी
मेरो विश्वाशाकी, प्रित तिमी !!
न रोक यी पाइला
हर चाल्, हौ तिमि,
उर्लदो बेगको
नरोकिने, छाल् तिमि,!!
नबोल ढुक-ढुकिमा छौ तिमि
नदेखाउ रुप तर ,टक-टकिमा छौ तिमि
दिन्न म जुन-तारा
छैन कुनै म्रिदु पन
छ त उहि ,हरपल
चाहना जो निसदिन
कबी छन कोर्छन कबिता
कती बसी हेरछन रमिता
चिलममा सुर्ती र गाँजा
बन्दछ, त्यो मनको राजा
मोज मज्जाका सब अधिकारि
डुल्छन, घुम्छन फन्को मारी
चल्दछ निसदिन उहि बजार
उहि घर छ, सब परिबार
आ उछन जोगि लट्ठा बोकि
धाउछन घर घर्घर लट्टा रोगि
कस्तो ब्याध हो जीब जगतको
को छ बेस, को बेहोसि
तिल तिल् गन्दै, जोडछ कोई
लोभ क्रोधको ढोङि भैइ
खोजला को बुझन संसार
ठुलो उ छ, जो सङ् छ पापाचार
अस्पतालको सगाल पलङमा
सेतो सुकिलो ओच्छ्यान पाई
नयाँ रोगी रम्दछ पहिले
खोल र तन्ना सुम्सुम्याई
अहा ! कस्तो सफा विच्छौना,
हातको मयल पनि सर्ला जस्तो
कति नरम औ कति मनोरम
खोपीभित्रको शैय्या जस्तो ।
तर जब ओल्टेकोल्टे गर्दा
तन्ना खोल अलि सर्न जान्छ ,
अनि रोगीको आँखा सहसा
भित्री तहमा पर्न जान्छ ।
′ म ′ माने एउटा मेच
एउटा आसन एउटा अडेस
तर छ एउटा महत्व विशेष
चार खुट्टा गतिशेष
′ म ′ माने एउटा मेच
उठ्
पुछ्
खा
चुठ्
दुगुर्–दुगुर्
स्वाँ–स्वाँ
बस् धस्
हस् हजुर
लुखुर–लुखुर
स्याँ–स्याँ
तिहुन तमाखु थप
पापाको संसार
ऐजन ऐजन लम्पसार ।
स्वर्ग र भूको सूक्ष्म हुँ स्पन्दन–
दाना तिलको,
यति छु मसिनो ! सक्छ को सम्झन ?
दिल झिल्को ?
अलग सचेतन सागर चेतन
कण जलको !
जति जति गिर्दछु उति उति उठ्दछु !
अन्त न बलको
विश्व बनाउँछु, विश्वधनी छु—
क्षण–झुल्को ।
सृष्टि, स्थिति र प्रलय म भोग्दछु,
प्रतिपलको ।
मेरा नीलिम गहिराइमा
मेरै अनिलको
तपन, जपन र अन्तः स्वपन छन्
ऋजु र कुटिलको ।
सब ती विसर्जन मिल्दछु जलमै,
जल–फुल्को !
जोरिन्छ जतातिर मानवतासँग,
साँध यो दिलको,
अनन्त शक्ति र ज्योति छु उत्तम
युगको अमर झिल्को !
मान्छे किन भो टिन झैँ खोक्रो ?
केवल काँचुली ? केवल बोक्रो ?
वीणा जीवन उसले बुझेन,
सुरसा सङ्गीत एक बजेन,
हजार हवाले तारै टुक्रयो ।
मानवताको मुटु तुम्बा,
गुँज्नैपर्दछ सुरले गम्म,
मानिसप्रति भै मानिस आफु,
बज्नै पर्दछ लयमा झुन्न !!
कुइराहरुले तन्त्री बिग्¥यो,
भाइ स्वरले भाइ ठक्रयो !
मानवताप्रति मानवको ध्वनि
सागरप्रतिको जलकण प्रतिध्वनि,
जातिप्रतिको लयको रुनझुनि,
समष्टिसँगको सङ्गतिमय ध्वनि,
विकृत स्वप्नले बिग्¥यो ।
निश्चयताको शुद्ध प्रहार,
क्षणको कम्र्म र भावप्रसार
एकै लयका सुरक धार,
एकमुखी तर विभिन्न हजार,
मल्न नजानी झोक्रयो !
कलाकारको प्रतिभा देऊ !
क्षण क्षण सुर सब बटुली लेऊ,
‘मानवता’ यति लयको भेउ
मिल्छ भने यो जीवन सप्र्यो,
नत्र आखिर टिनझैं खोक्रो !
केव काँचुली, केवल बोक्रो !
