भर् जन्म घाँस तिर मन् दिई धन कमायो
नाम क्यै रहोस् पछि भनेर कुवा खनायो
घाँसी दरिद्र घरको तर बुद्धि कस्तो
म भानुभक्त धनी भैकन किन यस्तो
मेरा ईनार न त सत्तल पाटिकै छन्
जे धन चीजहरु छन् घर भित्रनै छन्
त्यस घाँसीले कसरी आज दिए छ अर्ति
धिक्कार हो म कन बस्नु न राखि किर्ति
एक् मन् चित्त लगाइ चाकरि गर्याँ
खूसी भया छन् हरि।
मान्पाथी पनि भुक्तमान् थपिदिया
कैल्यै नछुट्न्या गरी।
रोज् रोज् दर्शन पाउँछू चरणको
ताप् छैन मन्मा कछू।
रात् भर् नाच् पनि हेर्छु खर्च नगरी
ठूला चयन्मा म छु।
लामखुट्टे उपियाँ उडुस् इ सँगि छन्
इन्कै लहड्मा बसी।
लाम्खुट्टेहरु गाउँछन् इ उपियाँ
नाच्छन् म हेर्छु बसी।
पानीजस्तो के छ जगत्मा ?
पानी !
रानी, सब रसकी !
आम्लजन औ जलजनकी यी
कस्ती मधुर मिलन !
कस्ती तरल मिलन !
दुई प्रेमीले संसार बसाए
यस जलमा !
दुई बिलाई एक बनेथ्यो
तत्व यसैमा, कोमलमा !
प्यारका आँखा चार, बराबर,
जल बन्छन् ! जल बन्छन्,
दुईटा दिलका दूरालिङ्गन,
भावित सङ्गम,
बाफ उडीकन, बादल बन्छन् !
बादल बन्छन् !
दूरी मिटाउन घर्षन्छन् !
सम्झनाका बिजुली–लहरा
विलसन्छन् क्या
द्रवाभिपुख ती पानीमा !
हृदयले सारा रस नै निचोरी,
बाहिर झिक्दा,
आउँछन् पानी, नानीमा !
तिमी माया मेरो,मुटु भन्दा नजिक
तिमी छाँया मेरो, आँखा भन्दा नजिक
तिमी स्मृति मेरो, अनुभूति भन्दा नजिक
तिमी स्पन्दन मेरो, जीवन भन्दा नजिक - !
हरेक न्यास्रो साँझले पीडालाई निम्त्याउछ ढु:खी भएर
मदिराको हरेक चुस्किले पीडालाई भुलाउछ ढु:खी भएर
नचोईटि मुटु कसैको,पीडाको जन्म कहाँ हुन्छ र मायाको
निभेको दियोले प्रतिक्षाको अधिरतालाई दर्साउछ ढु:खी भएर - !
निर्दोष नयन बाट
अंश्रुधारा बगे कति-कति बलिन्द्र झैं
न त त्यो हर्षाश्रु नै थियो
थियो त त्यो अथाह पीडाको संकेत,
जहाँ नेपाल आमाको ईज्जत लुटिन लागिएको थियो
जहाँ नेपाल आमालाई फाँसीमा चडाउन लागिएको थियो
क्रुर,अधम र अनार्य सन्तान बाट
कतै बम बनेर आमाका खुशीलाई ध्वस्त पारिए
कतै तरवार बनेर आमाका शिर ढालिए
आमा मृत्यु सैय्यामा छटपटाई रह्यो
र देशद्रोही निकम्मा सन्तानहरु
रमित हेरी रहे
भोज भतेर चलाई रहे
खुसि मानि रहे ।
हाय...हामि नेपाली ! हाम्रो नियति कस्तो !
काम कुरो निमिट्यान्न भाषण भने सस्तो
विश्वास गरि पठाएका रैछन् विश्वासघाति
आँफै हार्ने ला..-छन् गर्न गोल आत्मघाति॥
ज्ञान-गुन सिप बुद्धि उल्टो चलाउदा छन्
हाय याहाँ जोस-जाँगर सवै गलाउदा छन्
समयको पावन्दिलाई,... मारि सके लात
फुटाऊ र शासन गर, वृटिस साम्राज्यको चाल थियो,
स्वार्थि र लोभि-पापिका लागि, आज काम लाग्ने जाल बन्यो
जात-पात र धर्मका नाममा, समाजलाई फुटाएर
रमित हेर्ने माथि बसि, तल-तल कुटाएर
शिर्सस्थानमा बस्नेहरु, लुटि खान जुटेका छन्
घम्सा घम्सि देखाएर, हाम्रा बुद्धि भुटेका छन्
भईसक्दा नि यीनका कला, हाम्रा सामु पर्दाफास
किन बस्छौँ अझै हामि, यीनिहरुकै गरि आश !
राष्ट्र र राष्ट्रियता, कसैको नि होईन पेवा
बचाऊनलाई मिलि गरौ, दृढता साथ यीनको सेवा
के गर्दा भलो हुन्छ, मन-मनमा गुन्न सके
कस्तो आउछ के आउछ, भन्ने कुरा हराई सक्यो
आईकन एक दिनको, अनुभब पनि गराई सक्यो ।।
शान्ति समृद्धि र सद्भावको, बनोस है यो नया वर्ष
टुटे-फुटेका मनहरुमा, भरिदेओस उल्लास र हर्ष ।।
रोगिले उपचार पाओस, भोकाले एक पेट खाओस
नानिहरु स्कुल जाउन, नाङ्गाले एक सरो लाओस ।।
मार-काट बन्द होस, चारै दिसा शान्ति छाओस
अन्यायिहरुको नाश हो, पिडितले न्याय पाओस ।।
जतिसुकै अप्ठ्यारा आए पनि, गर्न सकौँ सामना
सामुहिकताको भाव जागोस, यहि हाम्रो कामना ।।
तेईस चौबिसे राज्य थ्योरे, हजुरको पालामा।
उनेर नै छाड़नु भो'रे, सबै एक मालामा।।
फेरी पुनर्जन्म लिदेऊ, येही आमाको कोखमा।
हामी साना भाई बहिनी, परेका छौ शोकमा।।
भाई-भाईमा झगडा भो, चल्यो काटामारी।
हाम्रो आमा रोइछिन्, आँशु झारी - झारी।।
दलनै दल पाटीनै पाटी, छैन कुनै खाँटी।
भाच्नलाई सजिलो भो, एक -एक गरी लाठी।।
