आशा गर्यो निरासा मात्र हात लाग्ने
जोस-जाँगर अनि उमङ्ग सवै भाग्ने
यसतो पाराले खै के समृद्धि आउला
जीवनमा कहिले खुसहालि छाउला !!
यो वा त्यो बहानामा समय घर्किदोछ
आपसि कलह झन-झन पो चर्किदोछ
यसतो पाराले खै के समृद्धि आउला
जीवनमा कहिले खुसहालि छाउला !!
जनतामा जाने म्याउ-म्याउ गरेर
सत्ता भोग गर्ने स्व: खल्ति भरेर
यसतो पाराले खै के समृद्धि आउला
जीवनमा कहिले खुसहालि छाउला !!
हो ऊस्लेनि झोला बोकेको थियो,
संगै मईले नि झोला बोकेको थिए......!
ऊस्ले नि झोलाभरि
सपना बोकेको थियो,
मईले नि झोलाभरि
सपना बोकेको थिए.....!
ऊ देश बनाऊछु भनि
जंगल पसेको थियो,
म नि म बने देश बन्छ भन्दै
मुग्लान पसेको थिए....!
थाहा भएन
पछि के के भयो,
को जित्यो
को हरुवा भयो.....!!!
तर अहिले,
ऊ नि मुग्लानमा छ,
म नि मुग्लानी,
ऊ नि हेर्छ नेटमा
खबर देशको
म नि त्यसै गर्छु "बुङ्चे",
समान्ता-
शुन्दर यो हरियाली बन ।
यहि हाम्रो नेपालको धन ।
प्रकृतिको काखमानै रमी,
त्यसै भित्र हराउँछ मन ।
नेपाल यो कति राम्रो, अज,
हिमालको हिउँमा त झन ।
देख्छु जब सबै तिर कुञ्ज,
तब भुल्छु यहाँ आफ्नो पन ।
मरे पछी यहि माटो भित्र ,
मिलुन यो मेरो सारा तन ।
तारा पनि अँध्यारोमा पर्छ सोच्दै गर !
धोका दिँदा भुपू प्रेमी मर्छ सोच्दै गर !!
अर्कैतिर खुशी फलाई टप्प टिप्ने बेला,
वैतर्णीको जँघारै पो तर्छ सोच्दै गर !
निराहार व्रत बसी ढुगां ढोग्दा रात् मा,
दैवले नै उस्को खुशी हर्छ सोच्दै गर !
दिन् को यौटा अँगालेर प्रेम पुज्दा तिम्ले,
स्वर्गदेखि नरक् मै पो झर्छ सोच्दै गर !
हातिबनको रिसोटमा सहमति भएनछ
लाग्छ दिमागबाट अहंकार अझै गएनछ
अब गोकर्ण वा गोदावरितिर जाने होला
२--४ वा ५ लाखको भोज खाने होला !!
खल्तिहरु यीनका टन्न पोटाउने भए
शरिर पनि यीनका टन्न मोटाउने भए
चिनि वा ह्रिदयघातले छोला लाग्दैछ डर
मोटाए पछि यी रोगहरुको हुदैन है भर!!
आखाँ दुखे उपचारमा विदेश जानेहरुलाई
पुरुष सांसदले सुतकेरि औषधी खानेहरुलाई
शीरध्वजले गाउँमै पढेरै पनि एस. एल. सी.मा बोर्डटप गरेको थियो । अनि ऊ काठमाण्डौं शहर आयो । शीरचन्द्रले पनि गाउँबाटै एस. एल. सी.मा राम्रो अङ्क ल्याएर पास गरेको थियो । अनि काठमाण्डौंमा पढ्नका लागि काठमाण्डौंको नजिक भक्तपुरमा कोठा लिएर बसेको थियो । त्यस्तै सूर्यशङ्करले पनि गाउँबाट एस. एल.सी.मा राम्रो अङ्क ल्याइ उत्तीर्ण गरेपछि काठमाण्डौं नजिक ललितपुरमा कोठा लिएर आफ्नो पढाइ सुचारु गरिरहेको थियो ।
शीरध्वजलाई सरकारले बोर्डमा आएकोलाई दिइएको सुबिधाले शहरमा कोठा लिएर बसी खान–लाउनलाई पर्याप्त थिएन । अनि शीरध्वजको घरबाट पनि पर्याप्त पैसा नपठाइदिएकोले गर्दा शीरध्वजले प्राइभेट कम्पनीमा काम गथ्र्यो । बिहान सबेरै क्याम्पस पढ्न जान्थ्यो । क्याम्पसबाट फर्किसकेपछि अफिसमा काम गर्न जान्थ्यो अनि कोठामा बेलुकी अबेर घर फर्कन्थ्यो । कोठामा फर्किसकेपछि एक छाक राम्ररी खानका लागि स्टोभ बाल्ने काम गथ्र्यो । स्टोभ दम दिँदाको ट्याङ–ट्याङ आवाजले रातको सत्राटालाई खल्बल्याइदिन्थ्यो । अनि घर–पट्टी साहू बेखामानदाइ आएर हेर्न आउँथ्यो । भात पाकिसकेपछि तरकारी नराखी त्यत्तिकै भातमात्र खान लागेको देखी तरकारी नभएको देखेर , बेखादाइले बाबु यस्तो उमेरमा पनि तरकारी नभइ खाने हो ? भन्दै हामीले माथि तरकारी बाँकी गरिराखेका छौं जा छोरी शीरध्वजलाई हाम्रो तरकारी दे दे भन्दै सहयोग गर्दथ्यो । घर–पट्टीले म भनेको तिम्रो बुबानै हुँ भनेर परीआएका धेरै कुराको मद्दत गर्दथ्यो र यी तिम्री बहिनी हुन् भनेर छोरीलाई देखाउँदै कुनै अप्ठेरो नमानी सबै कुरा छोरीसँग सहयोग मागे हुन्छ भनी भन्दथ्यो र छोरीले पनि आफ्नो दाइ सम्झेर गृहिणीको रुपले सघाउँदथी ।
उता शीरचन्द्रको पनि हालत त्यस्तै खराब थियो । शीरचन्द्रलाई पनि उसको घर–पट्टी साहू पूर्णमान दाइले शीरध्वजलाई उसको घर–पट्टीले गरेजस्तै आफ्नो छोरीका मार्फत गृहिणीको काममा सघाउ पुर्याइरहन्थ्यो र यी तिम्री बहिनी हुन् भनेर छोरीलाई देखाउँदै कुनै अप्ठेरो नमानी सबै कुरा छोरीसँग सहयोग मागे हुन्छ भनी भन्दथ्यो ।
त्यस्तै सूर्यशङ्कर पनि अभावै अभावमा विताइरको थियो । सूर्यशङ्करलाई पनि उसको घर–पट्टी साहू रत्नलाल दाइले बेखामानदाइ र पूर्णमान दाइले जस्तै आफ्नो छोरी मार्फत गृहिणीको काममा सघाउँदथ्यो र यी तिम्री बहिनी हुन् भनेर छोरीलाई देखाउँदै कुनै अप्ठेरो नमानी सबै कुरा छोरीसँग सहयोग मागे हुन्छ भनी भन्दथ्यो ।
देशै ब्रम्ह लुट् भो, खै त्याँ बिधान?
सीमा मिच्न छुट् भो, खै त्याँ बिधान?
के गर्छै लिलामी? थापेर पासा
भाईबन्धु फुट् भो खै त्याँ बिधान?
अड्को थाप्छ नेता राष्ट्रियतामा
त्यै विश्वाश झुट् भो खै त्याँ बिधान?
यो संघीयता नै पेवा हुँदैछ
गुण्डा गर्दी गुट् भो खै त्याँ बिधान?
आँखै पो रसाए यो देश देखी
बैरी कै त जुट् भो खै त्याँ बिधान?
जगत् थर्काउँदै, गोली चलिरै'छ,
सुनेर आमाको, छाती जलिरै'छ !
कहिल्यै ननिभ्ने, बल्यो आगो कस्तो ?
देखेसम्म आगै-आगो बलिरै'छ !
मृत्युमाथि बुइ, चढेको छ मान्छे,
कर्कलो समानै, मन गलिरै'छ !
जिते के पाउने?हारे खै के गुम्छ ??
यता दाजु उता, भाइ ढलिरै'छ !
बग्नु बगेर नि, किन बग्छ रगत ?
कहिल्यै नबुझ्ने, केले छलिरै'छ ??
नशामा नै झुल्दै गयौ, म के गरुँ?
सत्य सबै भुल्दै गयौ, म के गरुँ ?
शत्रुले झै व्यबहार, गर्यौ मलाई
बिष भित्र घुल्दै गयौ, म के गरुँ ?
गन्तव्य नै भुलिदिदा, आज यस्तो भो
अन्धकारमा डुल्दै गयौ, म के गरुँ ?
दिल भित्र फुलाउन, खोजेकै त हुँ
पहरामा फुल्दै गयौ, म के गरुँ ?
धेरै गरे इज्जत तिम्रो, जोगाउनलाई
दोबाटोमा खुल्दै गयौ, म के गरुँ ?
नेपालको अस्मिता माथि धावा बोल्नेहरु
नेपालीको स्वाभिमानलाई तावामा पोल्नेहरु
सावधान,
नालापानिमा युद्ध लड्नेका सन्तान हौँ हामी
एउटा हद सम्म बसेका छौँ मन थामि
जसले यो मुलुकलाई स्वतन्त्र राखेका थिए
जसका हातबाट वैरिले हारको स्वाद चाखेका थिए
तिनै विर पुर्खाहरुको धरोहर हो यो भूमि
यसमाथि थिचोमिचो गर्न नखोज तीमि
सुस्ता मानेभञ्ज्याङ वा कालापनि
चिमोटेका छौ तीमिले जानि जानि
यो सुल भएर बसेको छ नेपाली मनमा
अव आगो लाउन खोज्दै छौ हाम्रो तनमा
"वुद्ध" काहाँ जन्मिए तीमिले बताउनु पर्दैन
सवलाई थाहा छ ईतिहास मर्दैन
उहि पुर्खाको रगत हो तीमि यो मान
हाम्रो सालिनतालाई कमजोरि नठान
यो धर्ति हाम्रो हाम्रै हो आकास
जुर्मुराई उठ्छौँ जब पर्दछ सकस
जय जन्मभूमि जय मातृभूमि
