यो म नै हुँ त?
हो त
म छामछाम् छुमछुम गर्छु
सबै सबै अङ्गहरु सग्लै रहेछन्
म त क्षतविक्षत थिएं
कसरी कसरी पुर्ण र सग्लो भएछु
हिजो सम्म म यहि क्षत् विक्षत् शरीरलाई
लाशहरुको थुप्रोमाथि चढाउंदै थिएं
लाश पनि थरीथरीका
कुनैको हात थिएन
कुनैको आँखा
कुनैको मुटु थिएन
त कुनैको खुट्टा थिएन
लाशहरुको थुप्रो माथि
तानशाह हांस्दै थियो
म तिर अदम्भको
अस्त्र फ्याँक्दै थियो
बोल्न डराउंथें
हेर्न डराउँथें
श्वासप्रश्वास सम्मको समस्या
हिड्नु,जंजीर तोड्नु त परका कुरा हुन्थें
एकाएक ति लाशहरु उठे
बोक्सीको आरोपमा आँखा झिकिएकीले
एक जोर आँखा
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ १६५
विधाहरू
भावनाको खेलो गर्ने, चलनले खाईसक्यो
त्यस विरुद्ध आवाज दाग्ने, अव समय आईसक्यो॥
सपनाका व्यापारिले, स्वप्ना बेचि खाईसक्यो
त्यस विरुद्ध जेहाद छेड्ने, अव समय आईसक्यो॥
ठगिखाने जमात यो, हाम्रा सिरमा चढिसक्यो
त्यस विरुद्ध लडाई लड्ने, अव समय आईसक्यो॥
वेईमान यो जमात, नसुध्रिने भईसक्यो
त्यस विरुद्ध धावा बोल्ने, अव समय आईसक्यो॥
फेरि आज उस्ले भन्यो, एई मेरी सानी
कुटी हाम्रो दरबार, हामी राजा रानी
जब उ जिस्किन्छ, रिसाएर आँखा तर्छु
मस्किएर भन्न थाल्छ,साह्रै राम्रो बानी
तिम्रो लागि जे नि गर्छु,परे मरिदिन्छु
लिउ भन्छ हाँसो खुसी, तिमी छानी छानी
मरि लानु के नै छ र, लाउँ आजै माया
दुईदिने जिन्दगानी, कर्कलाको पानी
तिमी 'बिना' एक पल् नि, बाँच्न गाह्रो हुन्छ
सजाएर राख्छु भन्छ, आखाँभित्र नानी
दाजु भाईकै ज्यान लाने, पिली खारा नबनाउ
मुटु फुट्ने शंख फुक्दै, अब घारा नबनाउ
सपना ति सजाउदै, कल्पनामा हराउने
देख्दा राम्रा आकासका, जुन तारा नबनाउ
सबिंधान बन्ने आशा, साच्चै मर्न लागिसक्यो
आखा भित्र छारो हाल्ने, फोस्रा धारा नबनाउ
भट्याउन मात्र बन्ने, पुरा गर्नै नपर्ने ति
सुन्दा खेरी राम्रा लाग्ने, खोक्रा नारा नबनाउ
जनतालाई झुक्याउदै, पुरा गर्यौ आफ्नै स्वार्थ
देउता भनि पुजा गर्दै, भाईमारा नबनाउ
एकाबिहानै शेरे कागजको कपमा कफि पिउँदै कल्पनाको सागरमा डुबुल्की मार्दैछ ।। वरिपरी गगनचुम्बी महलहरु (टावरहरु) बिचको ६५ तले टावरको ग्राउण्ड फ्लोरमा lllt gulf कम्पनीको एउटा क्यापेट एरियामा उ सोच मग्न छ। कहिले कफीको सुर्की लिन्छ कहिले निक्कै बेर सोचमा डुबिरहन्छ । शायद उ हिजो हिडेको बाटोहरु अनि हिंड्दै जाँदा पुगेका दोबाटो, चौबाटो, घुम्ती र कुइनेटोमा ठोकिएका पलहरुले झस्किदै छ र त क्षण क्षणमै सोच भंङ्ग गर्दै त्यसको झोकमा कफीको सुर्की कसेर तान्छ। नझस्किनु पनि कसरि ? घरदेश छाडेर प्रदशको यो मरुभूमि, बालुवाको खानीमा पाइला टेकेको पनि १० औं वर्षा बिती सकेछ । आएदेखि ३ वर्षमा एकपटक मात्र घर फर्केको त्यसपछि नफर्केको पनि ७ वर्ष बितिसकेको थियो । तामाको मुना जस्ती छोरीको रुप रंग समेत देख्न पाएको छैन, उसो त मन्दिरको मुर्ति झैं देखिने आफ्नो जिबन संगिनी बिमलीलाई नदेखको पनि ७ बर्ष नै भैसक्यो । हिजो १० औं बर्ष अगाडी काठमाण्डौंको सरकारी कलेजमा समेत पढ्न नसक्दा र त्यो भन्दा बढी बिमलीको कुरा टार्न नसक्दा तिनै बिमलीको कानको टप बेचेर शेरे पासपोर्ट बनाएर कतार भासिएको थियो । उसको जीवनसंघर्ष पनि आफ्नै किसिमको छ।धेरै समयसम्म म्यानपावर धाउँदा मात्रै शेरेले अरब मुलुक कतारमा पाइला टेक्ने मौका पाउन लागेको थियो ।तर त्यसलाई शेरेले झिनो आशाको रुपमा मात्रै लिएको थियो,किन कि उसको त्यस्तो आशाको फूलहरु धेरै पटक नै निमोठिएको थियो । उसो त बर्षौ दिन मेला पात गरेर भएपनि छोरालाई राम्रो र असल मान्छे बनाउने शेरेको बाबुआमाको रहरहरु, आकांक्षाहरु नतुहिएको कहाँ हो र? सदरमुकाम देखि २ दिन पैदल यात्रा पछी पुग्ने मकवानपुरको त्यो शिर धादिंग जिल्लाको आँगन खैराङ्ग भन्ने गाउँमा जन्मी हुर्केको थियो शेरे। त्यो पनि निम्न वर्गिय परिवारमा ।त्यो धादिंगको फेदी हुँदै मकवानपुरको धेरै गाविसहरु छिचोल्दै मनहरी पुलको टांगमुनि बाट राप्ती नदि भेट्न निस्केका गोरांग्दी खोलाको तिरमा थियो शेरेको घर । त्यहि गोरंग्दी खोलामा दुवाली थुनी माछा मारी बेची खाइ हुर्केको थियो शेरे । शेरे नाङ्गै भुतुङ्गै बनेर खेल्ने गर्थ्यो सानोमा त्यहि खोलामा ।अहिले त्यो खोलाले निक्कै रुप फेरी सकेको छ । धेरै फलामे पुलको गहना लगाई सक्यो र धेरै भूभाग ओगटेर आफ्नो अधिपत्य जमाउँदैछ । बर्षायाममा बैश चल्दा धेरै मान्छे पनि बगाईसक्यो त्यो खोलाले तर शेरेको उमेरले धेरै बसन्तहरु पार गरे पनि दु:ख र पीडाले मात्रै बिकसित रुप लियो जसले गर्दा शेरे आज आएर एक कतारिको घरायसी ड्राईभरको रुपमा बस्न बाध्य छ । अहिले आएर एकातिर यति धेरै गरिबी हुनुको पीडाले आफ्नै जिबन प्रति घृणा गर्दैछ त अर्कोतिर जिबनमा आएको मौकाको फाइदा उठाउन नसक्दा पश्चतापको भेलमा बग्दैछ । १० बर्ष अघि कालिमाटी नजिकै काँचो इँटाको घरमा भाडामा बस्दा सानुबाबुचा घरबेटीको किच किच खप्न नसकेर रुदै गर्दा बिमलीले भाई सरह मानेर सान्त्वनाका शब्दहरु प्रकट गर्दां राहत महशुस गरेको थियो । उसैको सहानुभूति र हौसलाले नै शेरेले आइ. ए. पास गरेको थियो ।बिहान बेलुका सडकमा तरकारी फिजाएर बस्ने ति बिमलीले कति दिन सम्म सहानुभूति र सहयोग गरुन ।एकदिन बिमलीले मुखै खोलेर भनेकी थिइन् "बाबु शेरे देशमा बसी खाइ सक्नु छैन, त्यस माथि तिमी केहि काम नि गर्दैनौ । बरु बिरे,मंगले जसरी विदेश तिर लाग ।परेको ऋण म काट्छु बोक्छु " भनेर । अरु विदेश तिर लागेको देख्दा र विदेशबाट भनेको जस्तो tv कम्प्युटर ल्याएको र सुकिला मुकिला भएर आएको देख्दा शेरेलाई पनि कता कता विदेश गैहालुँ जस्तो लागेकै थियो ।
आकाशमा देख्ने तारा मिर्मिरेमा झर्नै पर्छ
अजम्बरी को नै छ र? पक्कै पनि मर्नै पर्छ
बाँचुन्जेल हाँसौ खेलौं किन गर्नु रिस राग
हातेमालो गरौं अब लौ न जन अब जाग
यदि तिमी मान्छे हौ त मन्का ईर्ष्या हर्नै पर्छ
अजम्बरी को नै छ र पक्कै पनि मर्नै पर्छ
नाङ्गै आयौ यो धर्तीमा नाङ्गै तिमी भोली जान्छौ
के थियो र हिजो ल्याको?भोली फेरि के नै लान्छौ?
आखिरमा अदृश्य त्यो संसारमा सर्नै पर्छ
अजम्बरी को नै छ र पक्कै पनि मर्नै पर्छ
उद्घोषकले श्रीमती मैयादेविलाई मञ्चमा आएर महिला हिंसा बिरुद्द,लैङिगक असमानताले गरिएको भेदभावको बारेमा बोल्न आमन्त्रण गर्दछ।
मैयादेवि मञ्चमा आउँछिन्।हात हल्लाएर अभिवादन गर्छिन्।सबै ताली पिट्छन्।
मैयादेवि चर्को स्वरमा"हामी आधा आकाश ढाक्ने नारी अब कसैको अधिनमा बस्न हुन्न।क्रान्ति गर्नुपर्छ।हामी माथि अन्याय गर्ने भनेको पुरुष हुन्।पुरुषबादी सोचका कारण हामी पछाडी परेका हौ।यो पुरुषप्रधान समाजको प्रतिफल हो।यसको बिरोध गर्नु पर्छ।अब हामी महिलाहरु एक भएर अगाडी बढ्नु पर्छ।"
फेरि तालीको गड्गडाहड गुञ्जिन्छ।
"मैयादेवि जिन्दाबाद" भिड नारा लाउन थाल्छ।
उ मर्यो
कठ्याङ्ग्रिएरै मर्यो
एक आङ कपडा नभैइ
एक पेट खाना नपाई
शितलहरको चपेटामा
उ मरेकै हो
दुर्गन्धित वेवारिसे लाश
अझै उठ्न सकेन
बेनाम,गुमनाम मृत्यु
नेपाली हुनुको पीडा भोग्यो
उ पनि मर्यो
हिजोको दिनहरुमा
जुल्फी बटारेर हिड्ने
महाको गुण्डा आज
रातारात नायक भयो
सबै हाम्रो भन्दै गरे
हिमाल झै सेताम्मे भै
अग्लिएर ठडिएको शिर
निधारमा तेर्सिएको समयका रेखाहरु
कम्पित हातहरु
थर्थरिएका खुट्टाहरु टेक्दै
चौबन्दीको तुना गाँठो पार्दै
पटुकीलाई अझ कस्दै
खुईया सुस्केरा हाल्दै
एक नजर बेसीं झार्छिन्
अनि पिढींमा बसि
कल्पनामा तङ्ग्रिन्छिन्
एक दशकै बितेछ क्यारे
धमिलो छाप आखाँमा उभारछिन्
जुङ्गाको रेखी भर्खदै बस्दा
छोराको शिरमा हात राखि
सप्कोले आँशु पुछ्दै
दुँनिया नँया भएछ, पुराना बद्ली दिए !
विवश भए घरको, ठेगाना बद्ली दिए !
पहिला पनि रुन्थे म, अहिले हाल उस्तै,
कारण उहि थियो बस्, बहाना बद्ली दिए !
जमाना मेरो भएन, न म नै जमाना को,
के काम भयो मलाई, जमाना बद्ली दिए !
साँधे थे' तिर मायाको, 'निशानी' दिल उन्को,
देखायो ढाँड उसैले, निशाना बद्ली दिए !
