रातले रोइरहिथिन् लाखन
जलदाना,
मैले कनिका जस्ता मानी टिपी निलेँ ती
नाना !
पुछेँ गगनको —छाती
बालेँ दीप प्रभाती!
तारानलको अन्तर ज्वलनले
म भएँ रातो—
अग्नि शिखा झैँ—एक कुर्लनले
लिएँ तिमिर सातो—
पूर्व क्षितिजतिर फर्की लाएँ
बोलेँ तातो—
अन्धकारको गो टाटो—
बाक्लो कुइरो फाटयो !
छिर्का परेका ललित र लाल
हे ! कमाल !
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ २०
विधाहरू
सानो छ खेत, सानो छ बारी,सानै छ जहान
नगरी काम, पुग्दैन खान,साँझ र बिहान।।
बिहानपख झुल्किन्छ घामदेउराली पाखामा
असारे गीत घन्किछ अनिसुरिलो भाकामा।।
काँधको शोभा हलो र जुवाहातमा कोदाली
जीवन धान्न गर्नु नै पर्नेउकाली ओराली।।
छुपु र छुपु हिलोमा धानरोपेर छोडौला
बनाई कुलो लगाई पानी आएरगोडौला।।
भनेर सानी पटुकी रातोबाँधेर झरेकी
धमिलो खोला बाढीले होलाकसरी तरेकी।।
गालामा साना पसिना दानामोतीझै खुलेकी
घाम र पानी भोक र तिर्खाकसरी भुलेकी।।
सुसेली हाली बयली खेल्छबतास रातमा
जूनले पोख्छ शीतका थोपाधानका पातमा।।
सुनौला बाला झुलेर होलाभुइँलाई छोएको
फलेको हाँगो कहिले छ र न निउरी रहेको?
हिमाल हाँस्छ मिलाई सेतादाँतका लहर
किसान बनी जहान पाल्ने योमेरो रहर।।
क.
स्याबास क्या ढकमक फुली !
दिव्य अपवाद !
संगमरमरमा ढली छौ
धन्यवाद !
ख.
वीरताको चरमचुली
यो जनानी !
कुन कविले गायो फुली
यो कहानी
ए कुजात रानी !
ग.
गन्ध, मलले व्योम छुन्न,
नर कुहुन्न
देखियो यो लौ तिमीमा !
मानवकिरणले मार्ग पायो
क.
दिनकरको बीउ झन्डै उम्यो
मिरिमिरि–माटो फारी, दृश्य
बदली निशिभर गाइरहिथिन्
प्रकृति, तिनले रोपिन्अवश्य !
ख.
हेर ! साईटु आउँछ कलिलो,
लाल पत्ती ली दुई बादल !
मानो लुँडेका बीज पलाउँदा
हात ठटाउँदा खुशी बालकदल,
जस्तो मेरो, पन्छी, पशुको,
उफ्यो दिल दिल !
ग.
फुल्दछ, फुल्दछ ढकमक बन्दै
रातो–पहेंलो
यसका सुगन्ध मशीहा चोर्छन्
ईश्वर तैँले रचेर फेरि कसरी बिगारिस्?
सृष्टिको फूल रचेर त्यस्तो कसरी लतारिस्?
त्यो फूल हरे मलाई दिई कसरी पछारिस्?
हे दिदी मैले ती मुना देख्ता मुनाको मुहार
ती मुना पनि मर्दछिन् भन्ने थिएन विचार
मुना छातीको जुहार!
पृथिवीतिर नहेर मुना म पनि आउँछु
आँखामा आँसु लिएर चिनो म भेट्न आउँछु
प्रेमको हीरा छुटेको तल म लिई आउँछु।
कसरी खायो आगोले दिदी कमलको शरीर?
कसरी खायो निठुरी भई कमलको शरीर?
म कहाँ पाऊँ ती मुनालाई छातीमा लगाऊँ
खरानी तिनको मलाई द्यौन छातीमा लगाऊँ
हे मेरी आमा हे मेरी मुना म यहाँ बस्तिन
म यहाँ अब बस्तिन आमा म यहाँ बस्तिन
म यहाँ अब बस्तिन मुना म यहाँ बस्तिन
हे मेरा भाइ ती तिम्री मुना मरेकी छैनन् ती
ज्योतिको स्वरुप लिएर गइन् बगैँचा वसन्ती
स्वर्गका चरा गाउँछन् उनको मधुर जयन्ती
विचार! घुस तेजिला, हृदयमा उज्यालो भर
अँधेरि निशिमा परें किरण छाउ हे सुन्दर।
दिनोदय समानको मधुर दृश्य देखाउन
हजारमा मृदुभावका सुकल बोल ब्यूँझाउन।
उठोस् सिरिसिरी गरी पवन प्रातको शीतल
समान शुभ-कामना प्रिय सुवासले मञ्जुल।
उडाउ खग-कल्पना गगन दिव्यमा पूर्वको,
जहाँ, उदय मोहनी सुख छ सत्य-सौन्दर्यको।
जवाकुसुममा हुने तुहिन-विन्दु झैं निर्मल
सुगोल, रसिला खुला हृदय-पत्रका हुन् जल।
सुवर्ण रङ झल्किऊन् जलन पग्लिने बादल
नबोल्न सकिने, फिका, लघु विचार झैं कोमल।
फुलून् फुल मिठा मिठा, हृदय-बागमा सुन्दर,
सहर्ष बसि हेरने नचिनि नाम यौटा तर।
हिलून् मृदुल पालुवा शिसु-समान सौन्दर्यका,
म देखुँ रङ खूब यो हृदयकै घुमी वाटिका।
पुस माघ महिनाको जस्तो पारिलो घाम बनेर
यो आकास धरतीबिचको कुहिरो हटाइदेऊ तिमी
ध्रुवतारा जस्तै सधैं सत्य अटल अमर बनेर
विकासका लक्ष्य र बाटाहरू पहिल्याइदेऊ तिमी
यी पाइलाहरू तिम्रा सधै बढिरहून यसरी नै
हर गाउँ गोठ आगन पँधेरीमा पुगिदेऊ तिमी
त्यो उत्साह अनि जाँगर सधैं रहिरहोस् यस्तै नै
हर बाधा हाँक र चुनौती पन्छाई बढिदेऊ तिमी
ज्ञानको ज्योति जस्तै गरी चहकिलो र दिगो बनेर
एउटा एउटा गर्दै दियालो सल्काउँदै जाऊ तिमी
हरेक नेपालीको मुटुको स्पन्दन स्पन्दन छोएर
देशभक्तिको सङ्लो मायाप्रीति गाँस्दै जाऊ तिमी
यो मातृभूमिको भूगोलको रेखा रेखालाई खोजेर
पहाडका गर्खा अनि खेतका गरा टेक्तै जाऊ तिमी
यो जन्मभूमिको इतिहास शब्द शब्द पिच्छे रचेर
संसारका कुना-कुना शान्तिको ध्वनि छर्दै जाऊ तिमी
शुभकामना भरी हरेक स्वासमा
तिम्रो दिर्घायुको कामना गर्न सकुँ म
शुभकामना भरी हरेक पलमा
तिम्रो जीवनमा सुवास छर्न सकुँ म
आँखाका दुई घडा प्रितले भरेको
हरेक गोधुँली अविशेष देओस्
श्रद्धा भक्ति विश्वास मायाले उनेको
हर शब्द यो मंगल माला बनोस्
शुभकामना भरी हरेक उशामा
तिम्रा विहानीहरू रंगाउन सकुँ म
मुटुको दियोमा सधैं बलिरहने
अखण्ड बत्ती पथप्रदर्शक रहोस्
सधुवाको सिउँदोमा झल्किरहने
सिंदुर झैं शुभ त्यो जीवन बनोस्
शुभकामना भरी हरेक सन्ध्यामा
तिम्रा साँझहरू सजाइदिन सकुँ म
यति ठुलो संसारमा मेरो भन्नु एउटै बास – तिम्रो मन
यति धेरै मानिसमा मेरो भन्नु एउटै आफ्नो – तिम्रो माया
कहाँ गई सुनाऊँ म मनभरिका कुरा तिमीले नसुने
कहाँ गई बिसाऊँ म मुटुभरिका माया तिमीले नदिए
मन मानिसको कहिलेकाहीँ सानै कुरामा चस्किएर दुख्छ
यस्तै समय हो मनको बह पोख्न तिम्रो म सहारा खोज्छु
खुसी मानिसको कहिलेकाहीँ यति अथाह चुलिदिन्छ
यस्तै समय त्यो खुसीको टह रोप्न तिमीमा बाँड्न खोज्छु
यति चोखो पिरतीको मेरो भन्नु एउटै चिज छ – तिम्रो निष्ठा
यति थुप्रै कल्पनाका मेरो भन्नु एउटै साथी – तिम्रो साथ
यति ठुलो संसारमा मेरो भन्नु एउटै बास – तिम्रो मन
एकाबिहानै के गुनासो पोखूँ भनी हाँसेरै बिताई दिन्छु
कहाँ समय छ व्यस्त ठाउँ भरदिन कसरी म केही भनूँ
बस्छु पर्खेर म ढल्केको रातसँग फर्किन्छौ अतीत भई
हेर्छु टोलाई म मुहार तिम्रो कुन मन दिई मुटु मुस्कुराउँ
यति सुखसयलमा मेरो भन्नु एउटै खुसी – तिम्रो खुसी
यति व्यस्त जीवनमा मेरो भन्नु एउटै शान्ति – तिम्रो छाया
तिम्रा पाउहरूमा म सँधै झुकिरहन्छु
तिमी उठाइरहू माया र आषिस थपी
तिमी भरिरहू सिउँदो म नुहिरहन्छु
नटुटोस् अब सिलसिला कहिले पनि
सगरमाथालाई छुने उषाको लाली झैँ
तिम्रो मायाको सृङ्गार सँधै सजिरहोस्
निरन्तर बग्ने यी खोलानालाका धुन झैँ
तिम्रो प्रेमको झंकार सँधै गुन्जिरहोस्
तिमी आँखाले बोलिरहू म पढिरहन्छु
नपरोस् आवश्यक शब्द कहिले पनि
परमात्मासँग आत्माको सम्बन्ध रहे झैँ
मेरो मन तिम्रो अर्चनमा डुबिरहोस्
अज्ञानलाई सँधै ज्ञानको खोज रहे झैँ
मेरो आराधना सँधै तिम्रो रहिरहोस्
तिमी आइरहू यस्तै म बोलाई रहन्छु
नछुटोस् यसको क्रम अब कहिले पनि
