कनिका–टीप,
सडल चम्र्ममा राख्छन् सीप,
थामन प्राण,
विष्णुमतीमुनि अनगिन जल गो
करवीर चिताले पुस्तौँ दाबी
समाज, व्यक्ति कुन हो पापी ?
मलको थुप्रो सडक किनार
ज्ञानी गुनीको चल्दछ धार
दृगमा दिल खै ?
मानवता गीत हजार !
धम्र्मपथमा प्रेम–प्रसार
कसकन मूक अपील है ?
वैज्ञानिक एक धम्र्मतन्त्रले
राख्दछ स्थिति यो च्यापी !
समाज, व्यक्ति, कुन हो पापी ?
ए रे मखमल सेज मुलायम !
आधा घण्टा देऊ त टायम,
निम्ता मान,
यो चिथराको, चोक–चराको,
त्यक्त, अजान !
उडुसहरुसँग सोध त केही,
निज मानवताको नापी !
समाज, व्यक्ति कुन हो पापी ?
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ ५९
विधाहरू
जीवन म तिमीदेखि टाढा बसाइ सरी जान्छु ।
यो मन म तिमीलाई दिई पारी तरी जान्छु ।
हेर ! आज जोरी पारी हेर्दै हास्छ्न ती वैरिहरू ।
हाम्रो माया पिरतीलाई तिमीभित्रै सारी जान्छु ।।
जीवन को तिम्रो बांजी सबैसबै फिर्ता गरी ।
तिमीदेखि बांचाहरू आफै म हारी जान्छु ।।
धेरै दुःख कष्ट दियौ सधै साथ दिन्छु भनी ।
कसम यो अधुरो भो अब माया मारी जान्छु ।।
गरिब छु हिजो पनि थिएँ साथी ।
जिन्दगीमा थुप्रै आँशु पिएँ साथी ।
जीवित यो प्राण राख्न मैले यहाँ
श्रम गरि हात खुट्टा खिएँ साथी ।
संसार नै झुटा रै'छ मायाँमा त
फाटे मन एक्लै बसी सिएँ साथी ।
वाद्द्यतामा परी मर्न नसक्दामा
अरुको नै खातिर म जिएँ साथी ।
म गरीबी र अभावको असहय पीडा ले कराइ रहेछु,
तर पनि म भित्र संतोष छ;म भित्र मुस्कान छ ।
वेरोजगारी र असाक्षर्ताको मार पनि खेपेकै छु,
तर पनि म भित्र इच्छाशक्ति र पौरख छँदै छ ।
म नातावाद र कृपावादको जड्मा जकडिएको छु,
तर पनि म भित्र भाइचारा र सद्भाव छ ।
म चाप्लुसी र चाकडीको रोग बाट पीडित छु,
तर पनि म भित्र काम र कर्तव्यको वोध छ ।
म छुवाछुत र कुरिति ले कलङ्कीत छु,
तर पनि म भित्र धर्म र संस्कृतिप्रती को आदर छ
म अधिकार र कर्तव्यको खिचातानी मा अल्झेको छु,
तर पनि मभित्र विवेक र कर्तव्यबोध छ ।
भैगो अब चाहिएन तिम्रा धेरै गुन पनि ।
काखमा राखी सुम्सुम्याई घाँटी थिच्ने धुन पनि ।।
निशानामा पारेकी छ्यौ अझै कति फसाउन ।
अन्जानमै पिठो बन्छ निर्दोष ति घुन पनि ।।
के के कुरा सुनाई दिए मेरो बारे तिमीलाई ।
घेरा सधै कालै हुन्छ पुर्णिमाको जुन पनि ।।
देखे भेटे सबै जना असलै मन हुन्न रैछ ।
रङ सबको एउटै भन्थे देखेँ कालो खुन पनि ।।
बार बार नजिस्काउहै ,माया प्रिती बस्ला फेरी
दुई चार घडी भेट नहुँदा ,आसु हरु खस्ला फेरी !!
मत हेर सिधा साधा ईमान्दारी मान्छे परे
माछी जालमा फसेजस्तै ,तिम्रो माया फस्ला फेरी !!
खाना पिना सुत्न बस्न पढ्न मन नलाग्ला है
ठुलै रोग बनी एस्ले , तिमीलाई डस्ला फेरी !!
अग्नी साची राखी सात फेरी घुमाउनु पर्ला है
नछुटिने बन्धनको ,डोरिले कस्ला फेरी फेरी !!
लुटेर पेट भर्नु भन्दा, भोकै बस्छु बरु !
'कृष्ण' जप्छु, धोती बेर्छु, बन पस्छु बरु !
जन्मे नाङ्गै, मर्दा नाङ्गै, के छ मरी लानु ?
जोगी बन्छु, निधार मा, छारो घस्छु बरु !
दिएका छ्न्, इश्वर ले, सग्ला हात र गोडा,
मिहिनेत गर्छु, पसिना झार्छु, घुँडा धस्छु बरु !
झर्दा तारा, आँखा चिम्लि, माग्दा पुग्छ भने,
सबको ईच्छा पुरा गर्न, म नै खस्छु बरु !
मन्दिर मस्जिद गिर्जामा ढोग्नेहरु बड्दैछन
भाकल राखेर गुनासा पोख्नेहरु बड्दैछन ।
विश्वास कसलाई गर्ने र चारैतिर उही हाल
छलछाम र मनमा पाप बोक्नेहरु बड्दैछन ।
होश गर है जिउ र ज्यान सुम्पिदिनेहरुले
नासो थमाइ भागिजाने लोग्नेहरु बड्दैछन ।
धिक्कार त्यो जवानी होश गुमाउनेहरुको
अबोध शिशुलाई हुर्कन रोक्नेहरु बड्दैछन ।
धर्ती फाट्यो, गगन फाट्यो, तिम्रो माया फाट्न सकिन ।
(हो-हो तिम्रो माया फाट्न सकिन )
ढाँटे सारा दुनियालाई, आफ्नै मन लाई ढाँट्न सकिन ।
(हो-हो यो मनलाई ढाँट्न सकिन )
हरेक प्रहर नँया आशा, बोकी आँउछ बिहानी त्यो,
जुन सँग रम्ने यो मन, घाम सँग साट्न सकिन ।
(हो-हो यो मनलाई ढाँट्न सकिन )
कुन पापीले रङ्गाई दियो, सिउँदो तिम्रो सिन्दुरले,
आफ्नै हातले केश तिम्रो, शिरबन्दीले बाट्न सकिन ।
(हो-हो यो मनलाई ढाँट्न सकिन )
"यति जनासँग, यति रात, यसरि गरियो" उसको फुर्ती साथीहरु माझ ठुलो हुन्थ्यो । उ आफुलाई साथीहरु माझ एक नम्बर मर्द कहलाउथ्यो । भेट हुने वित्तिकै उ आजको रात फलानोसँग यसो गर्यो भनेर सुनाउथ्यो । उ जहिल्यै पनि फरक फरक महिला सँग रात बिताएको कुरा गर्थ्यो । प्रत्येक दिन यसरी फरक फरक महिलाहरुसँग रात बिताउन पाउदा गर्व गर्थ्यो उ । साथीहरुलाई चाहि डाह हुन्थ्यो "यसले मात्रै कति मौका पाएको होला कहिले काहि त हामिले पनि पाए पॊ" एकपटक धेरै दिनपछि उसलाई मैले गाउमा भेटे, तर पहिलाको जस्तो उत्साह थिएन उ सँग, हातमा एउटा कागज थियो मैले त्यो कागज उसको हातबाट खोसेर पढेँ । त्यो त उसको मर्दपनको सर्टिफिकेट रहेछ, किनकि त्यहा लेखिएको थियो "HIV AIDS positive"...
