कुखुरी काँ !
जनता परे ट्ँ-वा !
किन परेका ?
सबै बिरामी परे,
के भएर ?
गुँद्पाक खाएर !
डाक्टर बोलाउ,
न आउने रे !
किन न आउने ?
देश हाँक्न गा' छ्न्, !
किन गएका ?
संविधान बनाउन !
कैले बनाउछ्न्, ?
अर्को जुनिमा !
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ ६५
विधाहरू
हिजो आज नेपाल मा शान्ती मैले देख्या छैन ।
कलङ्कित त्यो अनुहार हत्केलो ले छेक्या छैन ।।
बार्ह बर्ष युद्ध हुँदा यहाँ हजारौ ले ज्यान गुमाए ।
टुहुरा को आशु खस्दा कसै ले नि छेक्या छैन ।।
दिन दु:खी मरे भोक-भोकै नेता चढे पजेरोमा ।
शोषण गरी धन थुपार्दा कनुनलेनी छेक्या छैन ।।
जातिय र भौगोलिक मा नेतालेनै सङ्ग्राम मोडे ।
उर्ले जनता भेल जस्तै संबिधान ले छेक्या छैन ।।
ति स्वप्न शहर, यसै ढले !
हजारौ रहर, यसै ढले !
पर्खाइ मा तिम्रो, कयौं साँझ,
कयौं ति प्रहर, यसै ढले !
परेली भिंजाई, अश्रु-धारा,
बनेर नहर, यसै ढले !
सामुन्द्री मनमा, उठे थे' जो,
प्रेमका लहर, यसै ढले !
आउछ्यौ फर्केर, तिमी भनि,
गरेका ठहर, यसै ढले !
शिसा जस्तै, तकदिर यो, फुटी झर्दा दुख्छु अचेल
खुशीहरु, मुख मोडी, कोल्टे पर्दा दुख्छु अचेल !!
गगन त्यो, छुन भनि, दौडिएँ म, कति कति
लक्ष्य मेरो, झनै माथी, माथी सर्दा दुख्छु अचेल !!
समय उस्तो, हो की मेरो, कर्म खोटो बुझिन खै
सधै भरि, मेरै भागमा, दुख भर्दा दुख्छु अचेल !!
मनोरथ, छाती भरि, कति थिए कति मेरा
नउम्री ति, गर्भमा नै, तुहि मर्दा दुख्छु अचेल !!
मुस्कान चिर्ने शिशिर छ बाहिर !, तताईदिउँला भीत्रै आउन ,
तिमी प्रतिको मेरो चाह ,बताई दिउँला भीत्रै आउन ।।
तिमी एक्लै,म छु एक्लै ,समय हाम्रै पक्षमा छ ,
कसको मायाँ कति रैछ ,जताईदिउँला भीत्रै आउन ।।
उमेर एउटै बैंश एउटै ,उस्तै-उस्तै मनका ईच्छा ,
ईच्छा प्राप्ति नहुन्जेल ,सताई दिउँला भीत्रै आउन ।।
दूई मुटुको टकरावको ,नथाकिने यात्रा मीठो ,
लाज पचाउँदै मात्तिई-मात्तीई ,मताईदिउँला भीत्रै आउन ।।
हराएछ बिबेक नै, यहाँ मुढे बल देखे
सत्यतालाई पछि पार्ने, शकुनिको छल देखे
जस भित्र निश्वर्थ र, सत्यताको छबि थियो
त्यसै भित्र मिसिएको, दुर्गन्धित ढल देखे
लगाएथ्यौ दु: ख गरी, बालि नालि खाने आसमा
काट्ने बेला असिनाले, चुटेको त्यो नल देखे
पाउने छैनौ नेपालिले, सुख शान्ति अब यहाँ
जन्मिएछ फेरी जङ्गे, रगतको भल देखे
पराईको ईशाराले, देश सधै पछि पर्यो
आफै मिलि काम गर्दा, यसैमा नै हल देखे
बाँचे देख्न पाइन्छ, आज यो साकार हुदै छ
आफु बसेको परिवेस देख्दा मन धर-धरि रुदै छ
हिजो परिवर्तनको पाठ पढ्दा वा पढाउदा
मुलुक र जनतालाई सर्बोपरि राखिन्थ्यो
सामन्तवाद र त्यस्का नाइकेहरुको
सत्यानास हुनु पर्ने कुरा भाकिन्थ्यो
सामाजीक विकृति विसंगति अनि
शोषण, दमन, उत्पिडनको कारक तत्व
त्यसैलाई मानिन्थ्यो।
हो, समाज विकासको क्रममा
यो बाधक नै थियो
तर आज !!
सामन्तवादको प्रतिनिधि संस्था
ढलेको चार वर्ष बितेको छ
फेरि पनि याहाँ,
यदि खुलामञ्चको भाषण
मात्रै परिवर्तन होइन भने
यदि संचारमाद्याममा आउने
अन्तरवार्ताहरु मात्रै लोकतन्त्र होइन भने,
परिवर्तनको अनुभुति हुन सकेको छैन
बरु उहि सामन्तवादको भुतले
परिवर्तनकारिहरुलाई जितेको छ
भ्रष्टाचार, कमिसनखोरि, कालाबजारि
अभाव, गरिवि, महङ्गि, असुरक्षा
लुट, हत्या, बलात्कार, अपहरण आदि
सवै सवै मौलाएका छन्, फैलिएका छन्!!
लौ यो वस्तिका सबै करकारमा छन्
हिजो मान्छे मार्नेहरु सरकारमा छन्
श्रीपेच त सङ्ग्राहलायमा राखियो
ज्ञानेन्द्र नार्गजुन दरवारमा छन्
बाबुको हत्या गरी छोरा जंगल लान्थे
अत्याचार एक एक अखवारमा छन्
ईतिहास देखी नै दमन सहिर-यौ
सोझा जन्ता बेस्त घरवारमा छन्
लौ अन्तिम लडाईको तयारी सुरु भो
संबिधान वा ज्यानको वारपारमा छन् ।।
एउटा गजल उन्को नाम गरी दिन्छु आज !
वेदना को शब्द खोजी भरी दिन्छु आज !!
सँगाले थे टुक्रा मनको केवल उन्कै लागि,
उन्लाई खुशी मिल्छ भने छरी दिन्छु आज !!
पहिला तानी वर वर, अहिले जाउ भन्छे,
बस्दिन म मनमा उन्को, सरि दिन्छु आज !
फुल बनि फुल्दा पनि, सकिन रिझाउन,
होस बरु ओइलाएर, झरी दिन्छु आज !
रातभरि प्रश्न रोपीरहें
आँसुले लपक्क भिजेको मनको खेतमा
मेरो सिरानी सँधै एक्लो किन ?
रातभरि आँखा छोपिरहें
स्मृतिका तरंगले छिया छिया परेको चेतमा
मेरो मन सँधै एक्लो किन ?
