सिहदरवार अगाडि एउटा पनि गाडि थिएनन् नत मान्छे नै थिए, माइतिघर मण्डलाबाट म एक्लै अगाडी जादै थिएँ, सर्वोच्च अदालतनेर साँढेमा चढेको जटाधारी अर्ध नग्न मानवाकृति देखेपछि पहिले त मलाइ त्यो शिवको मूर्ति हो भन्ने लाग्यो तर त्यो म तिर आइरहेको देखेपछि म अलमलिएँ, कुनै चलचित्रको वा टिभी सिरिएलको सुटिङ होला भनेर मैले मनमनै गमेँ ।
- "ए केटा मलाइ चिनिनस् ? " साँढे तिरबाट आवाज आयो ।
- "अँ हँ चिनिन ." मैले सिधै जवाफ फर्काएँ ।
- "म भगवान शिव " । शिवजीले मुस्कुराउँदै भने ।
- "मैले कसरी पत्याउने ? घाँटिमा नक्कली होकी सक्कली हो सर्प र बाघको छाला बेरेको मान्छे पनि त हुन सक्छ "। मैले तर्क गर्दै ओँठ लेप्रेयार अपत्यार जाहेर गरेँ ।
- "लौ हेर, म एकै पल्टमा यो भत्काइदिन्छु ।" शिवले त्रिशुलको सामान्य प्रहार गर्दै सिहदरवारको गेट भताभुङ्ग हुनेगरी भत्काइदिए मेरै अगाडि ।
- "प्रभू ! मैले चिनिन बेलैमा माफी पाउँ ! " मैले हात जोरेर भनेँ ।
उनी चुपचाप मुस्कुराइ रहेँ ।
- "प्रभू ! मेरो गुनासो छ तपाइसंग ।" मैले असन्तोष जनाएँ ।
- "लौ भन् के गुनासो छ ।" शिवले मुस्कुराउँदै भने ।
- "त्यही सिहदरवारमा भा'को प्रधानमन्त्री पनि प्राविधिक म पनि प्राविधिक तर उसलाइ कति धेरै दिएको; प्रधानमन्त्री पनि उनैलाइ, महान तथा गौरवशाली पार्टीको उपाध्यक्ष पनि उनैलाइ, नयाँ पुस्ताको विश्वास पनि उनैलाइ, तर मलाइ भने गतिलो जागीर पनि नदिएको । यो त अन्याय भो'नी प्रभु ।" मैले गुनासो पोखेँ ।
नेपाली लेखहरु - पृष्ठ ७५
विधाहरू
अत्यन्त पुरानो मानव सभ्यताको बारेमा पुरातात्विक अध्ययनार्थ उत्खनन गर्दा लालपुरमा अनैाठो शक्तिशाली चश्मा भेटिएको कुरा त्यहाँका राजाको दरवारमा मात्र पुगेन, छिमेकी राज्यमा पनि पुग्यो। त्यो चश्मा लगाउँदा जे चितायो त्यही कुरा चलचित्र जस्तै गरी देख्न सकिने कुरा पनि हाबाको गतिमा छिमेकी राजा कहाँ पनि पुग्यो।
–“मेरो देशको भविश्यको बारेमा मैले केही बर्ष सम्मको मात्र चित्र हेर्न पाएँ सबै हेर्नै पाइन, राजाका सिपाहीहरुले खोसेर लगे ।” उत्खनन गर्ने पुरातत्वविदले भने।
–“मैले मेरो आगामी दिन कस्ता होलान भन्ने कुराको जानकारी पाउँदा म निकै रोमान्चित भएँ आगतका दिनहरुको बारेमा ।” अर्का सहयोगी उत्खननकर्ताले बताए।
तिम्रै अगाडि मुस्कुराइरहेको
फक्रिदो गुलाफ
कस्तो देखियो जवाफ दिन
किन पल्टाउनु परिरहेकोछ
तिम्रा धार्मिक ग्रन्थका पन्नाहरू ?
तिमीले स्वयम चुसीरहेको
पाकेको सुस्वादु सुन्तलाको स्वाद
कस्तो लाग्यो भनेर भन्न
किन सोध्न खोज्दै छौ
तिम्रा पुरोहित सित ?
तिमी स्वयमले भोगेको
पारिलो घामलाइ न्यानो भन्न
किन हिच्किचाहट हुन्छ तिमीलार्इ ?
उज्यालोलार्इ उज्यालो भन्न
किन असहज हुन्छ तिमीलार्इ ?
कालो देखिएको चिजलार्इ
किन डरलाग्छ तिमीलार्इ कालो भन्न ?
बाचन गर्दा ओठभरी ठर्रठराउँछ गजल मेरो।
बेवासिरे पाना भरी फर्रफराउँछ गजल मेरो।
पीर ब्याथा त्यान्द्राहरु गुजूल्टो बनाई लेखे,
पाठकको त मनैभरी चर्रचराउँछ गजल मेरो।
गुरु बिनाको चेला म माली बिनाको फूल जस्तै,
मनोबल यहाँ घटाएर बर्रबराउँछ गजल मेरो।
शब्दका ति कोषहरु मनै भरी जन्म हुँदा,
नयनबाट आँसुबनी झर्रझराउँछ गजल मेरो।
यतिखेर म हस्पिटलको इमर्जेन्सी वार्डको बाहिर राखिएको बेडमा अवाक मनस्थितिमा पसारिएको छुँ । मेरा वरिपरी परिचित मुहारहरु झुम्मिएकाछन् । मेरा आँखाले ती मुहारहरु चिन्न सकिराखेको छैन । मात्र म स्वर सुनिरहेको छुँ । होहल्लाहरुको माझ , चिच्याहटको त्यो मुटुनै सेरिनेखालको आवाजसंगै मानसपटलमा झ्ल्याक्क झुलूक्क फ्ल्यास जस्तै केहि निमेष अगाडिको घटनाको दारुण दृश्य चम्किरहेको छ ।
सीमा आफ्नो सल्किरहेको गाउन निभाउने प्रयास गर्दै थिई, जतिबेला म उसको चिच्याहट सुनेर भान्छामा पुगें । आगोले उसको कपाल पनि टिपिसकेको थियो । आफ्नो हातले आफ्नो शरीरमा लागेको आगो निभाउने कोशिश गर्दै थिई । उसको मुखबाट लगातार चिच्याहट निस्की नै रहेको थियो ।
म एकछिनको लागि स्तब्ध जस्तै बने । विवेक शून्य झैं बने । फेरि हत्तपत्त हातैले उसको शरीरको आगो निभाउने प्रयास गर्नथालें । भान्छा साँघुरो थियो । एउटा शटरमा भान्छा पनि , सुत्नेकोठा पनि अनि बिचमा रायक राखेर अगाडीको भागमा किराना पसल । एउटा बाध्यता ,एउटा संघर्ष , एउटा यात्रा अनि महँगो काठमाडौँको बसाइमा पसिनासंग साट्न लालायीत केहि थान सपनाको स्यामस्वेत रेखाचित्र जसमा साकारको इन्द्रेणी रंगले रंगाउने रहर, जुन यो आगलागीमा नराम्ररी घाइते भैसकेको थियो ।
मेरो हातले मात्र आगो निभाउन गाह्रो लाग्न थाल्यो । मैले उसको हुरुरु बल्न थालेको शरीरलाई जुरुक्क काँधमा बोकें र बाहिर कुदें । यतिन्जेलसम्म बाहिर मानिसहरुको भीड जम्मा भैसकेको थियो । सीमा चिच्याउँदै थिई । शरीरको लुगा पूर्णत: जलिसकेको थियो । कसैले बोरा भिजाएर ल्याएर सीमालाई छोपिदियो । त्यतिन्जेल सम्म उ बेहोश प्राय: भैसकेकी थिई । कोहि एम्बुलेन्स बोलाउ भन्दै थियो , कोहि छिटो अस्पताल लैजाउ भन्दै थियो । दुर्घटनाको
समय बाहिर खेल्दै गरेकी छोरी बिनिषा कहालिएर मलाई अंगाल्न आइपुगी ।
'बाबा ! बाबा !! मम्मी ! मम्मी….!'- भन्दै डरले अबोध मुहार कालो निलो पार्दै रुँदै थिई । मैले मेरी छोरीलाई अंगालोमा लिएँ ।
'के भो , के भो ? '- भीडको जिज्ञासा स्वभाविक नै थियो ।
आधा छ अङ्ग मेरो अर्धाङ्गिनी तिमी हौ
सिन्दूर हुँ म तिम्रो सौभागिनी तिमी हौ
यो स्नेहको बिरुवा कैले पनि नसुकोस्
फूलबारीको म माली मधुमालिनी तिमी हौ
हाँसेर मोह गर्ने बोलेर दिल हर्ने
म कृष्ण हुँ कलीको तर ग्वालिनी तिमी हौ
हाम्रो अखण्ड प्रीतिको उपमा दिऊँ के
श्रीखण्डको म हाँगा हुँ, नागिनी तिमी हौ
यो प्रेमको कहानी सुन्नेहरू चर्किन्छन्
म राग हुँ उषाको औ रागिनी तिमी हौ
नजाने छुरी बर्सन्छन् हजारौँ, इश्कबाजीमा
र, जाने फूल बर्सन्छन् अनेकौँ, इश्कबाजीमा।
नजाने बिखका खोला बहन्छन्, पर्छ बाढीमा
र, जाने महका चाका चुसिन्छन्, इश्कबाजीमा
नजाने डुब्छ चुर्लुम्मै जवानी, जेलखानमा
र, जाने अप्सरा खोपी छ आफ्नै, इश्कबाजीमा
नजाने ज्यान नै जाने पचासौँ पर्छ धोखामा
र, जाने काखको मीठो सिरानी, इश्कबाजीमा
संसार नाट्यशाला हो; प्रकाश सूर्य, चन्द्र हुन्
जीवनधारीहरू सारा कर्मचारी समान हुन्
छ जो प्रकृतिको पर्दा त्यसैको आडमा डटी
यहाँ भेष लिई नाना आउँछन् नट औ नटी
अभिनीत यहीँ हुन्-विपत्तिया महीपति
अंक प्रलयको बेला, महाप्रलयमा ‘इति’
सुत्रधार भई, काल काम गर्छ निरन्तर
गुण दोष दुवै हेर्ने आलोचक छ ईश्वर !
साना बालक, बालिका भुवनका हुन् फूलका कोपिला
शिक्षाको मल, प्रेमको जल छिटी गर्छौँ भने संचिता
फुल्नेछन् दिन मध्यमा यिनिहरू बास्ना अनेकौँ दिई
त्यो बेला अनि यो उजाड दुनियाँ बन्नेछ कस्तो भई !
सारा दुषित वायुमण्डलभरी घुम्ला जसै केसर
त्यल्ले शुद्ध पवित्र पार्दछ सबै, बाँकी अरू के छ र?
झिल्का ‘मानवता’ यहीँ मनुजमा सल्केर जाला अनि
स्वार्थी भाव विनाश हुन्छ, तब ता सर्वत्र शान्तिध्वनि !
सड्यन्त्रको खेती लाउन छोडी देउन नेता ।
राष्ट्र लुट्ने तिम्रो लक्ष्य तोडी देउन नेता ।
विध्वंसको मार्ग मात्र कति रोज्छौ कठै !
जनताका टुट्या आशा जोडी देउन नेता ।
नेपालीको पसिनाले विदेश गुम्नु भन्दा
हाम्रै शुन्दर बगैंचा यो गोडी देउन नेता ।
नाता वादलाई मात्र कदर पराईलाई छैन किन?
गरिबको पिडा माथि नजर मोडी देउन नेता ।
